Het is al een oude traditie dat elk jaar op 29 september het Michaëlsfeest voor de grote aartsengel Michaël wordt gevierd. Graag wil ik jullie uitnodigen op die dag van de maand september een kaars voor aartsengel Michaël aan te steken en met verwondering stil te staan bij wat het leven je allemaal geschonken heeft.
geschreven door Hans Stolp
Het Michaëlsfeest is namelijk allereerst een dag van dankbaarheid.
- – Als je met verwondering terugkijkt naar het leven dat achter je ligt, begin je waarschijnlijk als vanzelf een zekere dankbaarheid te ervaren. Kijk, en verwonder je!
- – En misschien ga je, terugkijkend, zelfs een zekere dankbaarheid voelen voor wat je in de moeilijke tijden van je leven mocht ervaren. Bijvoorbeeld de onverwachte hulp die je toen kreeg en die je je pas achteraf bewust werd.
- – Misschien ervaar je terugkijkend ook, hoe er een stille dankbaarheid in je hart opkomt voor wat je levenservaringen je brachten aan inzicht en word je je bewust hoezeer die ervaringen je dwars door alles heen milder maakten en meer begrip voor anderen schonken.
- – Daarnaast zul je misschien ook dankbaarheid ervaren voor de liefde waarmee zoveel mensen jou – ieder op hun eigen manier – verwarmden en omhulden.
Ach, als je eenmaal in verwondering terugkijkt – ze vergaat het mij tenminste – dan is er zoveel wat onze verwondering en dankbaarheid oproept.
Vandaar dat het motto op de dag van St. Michaël luidt:
Laat op de dag van het oogstfeest het woord dank wat vaker door je heen gaan.
Een oogstfeest
Al in het jaar 813 besloten de kerkvaders op het Concilie van Mainz (Duitsland) dat 29 september voortaan de feestdag zou worden voor de heilige aartsengel Michaël. Het Michaëlsfeest was geboren.
Voor die datum werd gekozen, omdat er op die dag een basiliek in Rome werd gewijd aan de aartsengel Michaël. De kerk werd gebouwd op de plaats waar Michaël enkele maanden tevoren was verschenen. Al snel werd 29 september, de Michaëlsdag, een oogstfeest: men dankte op die dag Sint Michaël voor de goede oogst, die het mogelijk maakt om de koude wintermaanden, waarin de aarde met sneeuw is bedekt, te doorstaan.
De Almanak van de Wereldfeesten vertelt het zo:
Men dankt Sint Michaël voor de goede oogst zodat men de dorre en doodse wintermaanden door kan komen. Speciaal op dit feest wordt het Michaëlsbrood gebakken. Tevens is het een feest dat oproept tot innerlijke moed waarbij men gevaren zoals eenzaamheid bestrijden moet. En eenzaamheid is een van de verleidingen die in de winterperiode toe kunnen slaan.
De Almanak maakt met deze woorden duidelijk dat je het oogstfeest ook symbolisch kunt zien.
Zo kunnen oudere mensen danken voor het leven dat achter hen ligt en dat hen zoveel geestelijke vrucht bracht – en wel de vrucht van geestelijke moed en kracht – zodat zij nu met innerlijke vrede de herfst van hun leven kunnen doorbrengen. Zij danken dus voor de oogst van hun leven.
Maar ook als mensheid mogen wij dankbaarheid beoefenen voor alles, wat de achter ons liggende ontwikkeling of evolutie ons tot nu toe heeft gebracht. Bijvoorbeeld het grote geschenk van het denken, of het geschenk van een groeiend inzicht. Maar ook het geschenk van een waarnemen tot voorbij de buitenkant, of van de mogelijkheid om de weg naar binnen te gaan. Die geschenken moeten ons innerlijke vrede en vertrouwen geven, nu we door de grote transformatie heen gaan.
We zijn immers begonnen aan de grote overgang van het IJzeren Tijdperk (ofwel het Kali Yuga) naar een nieuw Gouden Tijdperk, en bij deze overgang komt veel oud karma naar boven.
Denk bijvoorbeeld maar aan de Balkanoorlogen (ex-Joegoslavië), of aan de grote transformatie waar de Arabische wereld in deze tijd doorheen gaat en waarbij eveneens veel oud en nog overwerkt karma naar boven komt (en nog zal komen).
Michaël en de draak
De overgangstijd waarin wij leven vereist geestelijke moed van ons. De moed namelijk om het in het donker van deze (herfst)tijd uit te houden, ons vertrouwen te bewaren en onze gevoeligheid te beschermen, juist ook in een tijd die ons op alle mogelijke manieren wil verharden en onverschillig wil maken. Vandaar dat er op het Michaëlsfeest ook wordt stilgestaan bij de strijd die de grote en geduchte aartsengel Michaël voerde met de draak, een strijd die door Michaël gewonnen werd.
Daarom zijn er zoveel afbeeldingen van hem, waarbij hij met zijn voeten de draak in bedwang houdt. Onder meer op Vrije Scholen en in steeds meer huisgezinnen wordt het Michaëlsfeest gevierd.
Er worden bijvoorbeeld manden gemaakt met fruit, noten, kastanjes, eikels, beukennootjes en herfstblad als symbool van de oogst. Maar ook worden er allerlei spelletjes gedaan, waarbij de kinderen hun moed kunnen laten zien en beproeven, de zogenaamde moetproeven.
Afhankelijk van de leeftijd moet er bijvoorbeeld een hoge ladder worden beklommen, op een wip worden gewipt, een boom beklommen, of een moeilijke speurtocht in het bos worden gemaakt.
Daarnaast wordt er ook wel een verkleedpartij georganiseerd (van Sint Joris en de draak), of wordt er een poppenspel van Sint Joris (=Michaël) en de draak opgevoerd. Zo leren kinderen al spelenderwijs dat de grote aartsengel Michaël ons moed en geestkracht wil leren, juist in een tijd, waarin er zoveel uitdagingen op ons afkomen.
Michaël en de draak van de angst
Het Michaëlsfeest is dus een christelijk herfst- en oogstfeest. Grote bekendheid heeft het echter nooit gekregen. Maar nu, nu de aartsengel Michaël sinds 1879 de aartsengel is die ons inspireert, leidt en nieuwe wegen wijst, en nu zijn inspiratie steeds voelbaarder en duidelijker wordt, is de tijd aangebroken om zijn feest met wat meer nadruk en dankbaarheid te vieren. In deze bepaald niet gemakkelijke tijd is hij het immers die ons voorgaat en heel concreet bijstaat. We mogen het anders zeggen: het Michaëlsfeest mag nu een plaats krijgen naast de andere grote christelijke feesten, zoals Kerst, Pasen en Pinksteren.
Het Michaëlsfeest is niet alleen een feest van geestelijke moed, maar ook van inzicht. Want Michaël, de aartsengel die de draak heeft bestreden en overwonnen, is ook de aartsengel van het heldere inzicht. Dat wil zeggen dat Michaël ons helpen wil om de gebeurtenissen die op ons afkomen (in het klein en in het groot) te doorzien, zodat we weten op welke gebieden en op welke manier wij een geestelijke strijd met de draak hebben te voeren.
Maar welke draken komen er in deze tijd eigenlijk op ons af?
Allereerst de draak van de angst. Nu pensioenen gekort worden, de economische crisis ieder moment weer kan toeslaan, nu agressie, het korte lontje en bot geweld toenemen en je vooral je fiets en de auto op slot moet doen, omdat deze anders waarschijnlijk worden gestolen, krijgt iedereen te maken met gevoelens van angst. En dus moeten we steeds voorzichtiger worden en opletten. Vanzelfsprekend dat zulke gebeurtenissen naast boosheid ook angst oproepen. En wat zijn de gevolgen van angst? De draak van de angst verhardt ons en maakt ons onverschillig(er). Denk daarbij niet dat wij aan die verharding kunnen ontsnappen: de sfeer van verharding die onze angsten oproepen, ligt als een onzichtbare, maar voelbare deken over de mensheid. Daarom wordt iedereen erdoor geraakt en trekt deze verharding ongemerkt de ziel van iedereen binnen. Michaël wil dat wij ons dat bewust zijn, zodat we er de strijd mee kunnen aangaan en kunnen proberen om dwars tegen de sfeer van verharding in, kwetsbaar, aanraakbaar en gevoelig te blijven. Maar dan wel vanuit een innerlijke geestkracht: de geestkracht van Michaël. Een geestkracht die regelrecht uit het hart voortkomt, want Michaël is bij uitstek de aartsengel van het hart. Niet voor niets is hij een zonnegeest en als zodanig verbonden met de zon, en dus met liefde en hartenkracht.
De strijd tegen de draak van de eenzaamheid
Maar onze tijd kent nog meer draken.
Bijvoorbeeld die van de eenzaamheid. Bijna iedereen kent die gevoelens van eenzaamheid wel. Want bijna iedereen kent uit eigen leven wel een periode, waarin hij of zij zich zo eenzaam, zo verlaten voelde. Het is dan ook de klacht die het meest geuit wordt: Ik ben zo alleen.
En dat bijvoorbeeld uit de mond van iemand die veertien hoog in een groot flatgebouw, ergens in een grote stad, te midden van andere mensen leeft. Toch hoeft de innerlijke strijd met/tegen de eenzaamheid niet alleen maar negatief te zijn. Deze kan ons namelijk ook gevoelig maken voor de stille hulp die vanuit andere werelden (en wel vanuit de geestelijke wereld)tot ons komt. Juist als je je zo alleen voelt, kun je gevoelig worden voor de haast onmerkbare en zo stille hulp vanuit de geestelijke wereld! Een dergelijke bewustwording is belangrijk, want Michaël wil ons nu juist gevoelig maken voor die andere, hogere wereld.
Alleen dan kunnen we immers bewust leren omgaan met onze eigen engel.
En alleen dan kunnen we ons bewust worden dat de dood geen einde is, maar dat we ‘slechts’ een deur doorgaan, een andere, nieuwe wereld binnengaan. Omwille van die bewustwording vraagt Michaël aan ons om niet verbitterd, hard of onverschillig te worden door die zo pijnlijke gevoelens van eenzaamheid, maar er doorheen te gaan en er een innerlijke winst op te behalen: de winst van een groeiende verbinding met de geestelijke wereld. En bovendien verwerven we bij een dergelijk innerlijk gevecht ook nog eens een groeiende geestelijke kracht en moed.
Michaël leert ons de weg van het midden
Onlangs hadden we een themadag in Amersfoort over de weg van het midden, ofwel de weg tussen Lucifer en Ahriman door. In de Bijbel worden deze beiden de duivel en de satan genoemd, maar in de esoterische traditie worden ze Lucifer (de duivel) en Ahriman (de satan) genoemd. Ik gebruik liever hun esoterische namen, omdat de Bijbelse namen duivel en satan bij velen van ons zoveel negatieve emoties oproepen: angst, afschuw, veroordeling en ga zo maar door.
En juist die emoties staan ons in de weg om onbevreesd en met een rustig hart te overdenken, hoe die beiden nu eigenlijk – elk op een eigen manier – op ons mensen inwerken en hoe wij kunnen voorkomen dat wij (teveel) in hun werkingssfeer getrokken worden.
Het is bij uitstek Michaël die ons de moed en de innerlijke rust geeft die we nodig hebben om in te zien op welke manier Lucifer en Ahriman – ieder op hun eigen manier – op het aardse leven en op ieder van ons persoonlijk inwerken:
- Lucifer wil ons ertoe brengen onze angsten te overschreeuwen, een beetje te ‘zweven’ en ons vooral ook door onze emoties te laten meeslepen. Ook wil hij graag dat we zoveel ruimte voor onszelf opeisen dat we daardoor een beetje egoïstisch worden.
- Ahriman wil ons in de greep van de angst brengen, ons verharden en verkrampen en ons ertoe brengen onze zekerheid in de materie (geld bijvoorbeeld) te zoeken. Ook wil hij ons doen geloven dat alleen wat zichtbaar is en te bewijzen valt, bestaat.
Ahriman heeft in deze tijd dan ook veel succes met zijn werk op aarde!
Het is Michaël die ons wil leren de weg tussen Lucifer en Ahriman te zoeken, ofwel de weg van het midden. Alleen die weg van het midden voorkomt dat we óf teveel Luciferisch worden (en teveel vliegen), óf teveel Ahrimanisch (en te materialistisch worden).
Nu is die weg van het midden de weg van Christus. Niet voor niets stonden er op Golgotha drie kruisen: Jezus Christus hing in het midden, links en rechts van hem hing een moordenaar (symbool van Lucifer en Ahriman). Alleen dit beeld al maakt ons duidelijk, hoezeer het oorspronkelijke, esoterische christendom ons met dit oerbeeld wil leren dat het gaat om de juiste weg van het midden, de weg van Christus die leidt tussen Lucifer en Ahriman door. Het is Michaël die ons het zo broodnodige inzicht geeft, waardoor we enerzijds in deze tijd de inwerking van Lucifer kunnen herkennen, en anderzijds de inwerking van Ahriman. Op onze themadagen in Amersfoort probeer ik dan ook zowel de aanwezigen als mijzelf inzichtelijke te maken, hoe we zo naar het journaal en het krantennieuws – en naar wat er gebeurt in ons eigen leven (!) –kunnen kijken, dat we daarin die beide krachten herkennen. Want alleen wie enerzijds de inwerking van Lucifer, en anderzijds die van Ahriman herkent, kan zich bewust worden, wat dan wel de juiste weg van het midden, de weg van Christus, moet zijn.
En Michaël?
Hij is het die ons het inzicht geeft dat nodig is om op deze manier naar alle gebeurtenissen die ons overkomen, te leren kijken. We zien dus, hoe belangrijk hij is voor deze tijd, en hoe zinnig het is het Michaëlsfeest aan hem te wijden!
Onbewuste herinneringen aan de grote Michaëlsviering
Steeds meer mensen ‘hebben iets’ met Michaël, merk ik. Ze voelen van binnenuit hoezeer Michaël degene is die ons in deze tijd wekt en roept. Ook mensen die eigenlijk niets van Michaël wisten, zeggen mij vaak na afloop van een themadag of lezing: Ja, eigenlijk wist ik alles al, wat je over Michaël vertelde, maar ik was het me nog niet bewust.
Het lijkt erop dat Michaël steeds meer ons bewustzijn binnendringt om ons te laten weten hoe wij in deze tijd de strijd tegen de draak kunnen voeren. En hoe we de weg van het midden kunnen vinden. Degenen die ‘iets hebben’ met aartsengel Michaël ( en dat aantal groeit naar mijn waarneming snel) zijn waarschijnlijk aanwezig geweest op het grote Michaëlsfeest dat Michaël ( zeg maar: omstreeks 1800) in de geestelijke wereld heeft georganiseerd. Daar hebben velen van ons zich in een feestelijke viering samen met Michaël (en onder zijn leiding) voorbereid op onze huidige incarnatie, en dus op het aardse leven in deze tijd. Velen van ons kónden daar bij zijn, omdat we in die tijd niet op aarde waren, maar in de geestelijke wereld, tussen twee aardse levens in.
Natuurlijk stonden we tijdens die viering ook stil bij onze opdracht in deze tijd. Maar toen we, na afloop van die viering, één voor één naar de aarde gingen, indaalden in een fysiek lichaam en op aarde geboren werden, zakten onze herinneringen aan het grote Michaëlsfeest en aan Michaël zelf weg in ons onbewuste. Maar nu de naam van Michaël in deze tijd steeds vaker wordt genoemd , overkomt het sommigen dat er vage herinneringen naar boven komen en dat we ons bewust beginnen te worden dat Michaël ons iets te zeggen heeft. Logisch dus dat het in deze tijd steeds belangrijker wordt om het Michaëlsfeest te vieren, zodat we ons ook op die manier bewust kunnen worden van de hulp die Michaël ons geeft.
Daarom wens ik al mijn lezeressen en lezers een bijzonder Michaëlsfeest toe, waarop wij ons in ons hart weer bewust worden van de diepe verbinding die zovelen van ons met Michaël hebben!
©Hans Stolp
zijn Website
Met toestemming vrijwel geheel overgenomen uit het kwartaalblad ‘Verwachting’ van Stichting de Heraut Nummer 60, jaargang 16 – september/november 2011 www.stichtingdeheraut.nl
