Vaak wéten we prima wat goed voor ons is, maar tussen weten en doen zit wel eens een onoverbrugbaar gat. In de tijd waarin we leven is alles mogelijk. Er is altijd wel iemand die wat jij wil al met succes heeft gedaan. Je hoeft maar te googelen en je vindt allerlei gratis checklists, gratis blogs, webinars met stappenplannen en er is altijd wel één boek te vinden dat beschrijft hoe jij je doel haalt. Toch is het heel erg lastig om een nieuwe gewoonte aan te leren of je doel te halen. Hoe kan dat?
Verschil tussen je ziel en je brein
Dat komt omdat er verschil is tussen je ziel en je brein. Je brein bestaat grofweg uit 3 delen: de neocortex, het zoogdierenbrein en het reptielenbrein. Het zoogdierenbrein en het reptielenbrein zijn o.a. verantwoordelijk voor alle onbewuste processen, ons overlevingsmechanisme, onze automatische piloten en onze emoties. De neocortex is o.a. verantwoordelijk voor al onze bewuste processen en stelt ons in staat bewust keuzes te maken.
Je brein wil veiligheid en gemak
Je ziel wil ontwikkeling
Je ziel en je brein willen verschillende dingen. Zo wil je brein gemak en het wil jou beschermen. Je brein wil daarom het liefst dat alles hetzelfde blijft zoals het nu is, want dat is veilig en gemakkelijk.
Je ziel wil echter groei en ontwikkelen. Het is heel natuurlijk om te groeien. Kijk maar om je heen. Je haar groeit, je nagels groeien. Kinderen groeien. Alle cellen in je lichaam zijn na zeven jaar compleet vernieuwd. De natuur groeit en vernieuwt.
Elke ziel heeft behoefte aan groei en ontwikkeling. Daarom gaat routine op een gegeven moment vervelen, ook al heb je nu een goed leven. Je ziel wil blijven leren en ontwikkelen. Alleen gaat dit gepaard met onzekerheid en inspanning en dat is precies wat je brein niet wil en trekt trekt daarom aan de rem.
Je ziel geeft jou een impuls, de inspiratie en de motivatie om iets te doen. Dit duurt slechts drie seconden. Daarna neemt je brein het alweer over. Die zegt dingen als: is het wel verstandig, heb je hier wel tijd voor, je kunt ook morgen beginnen, het komt nu niet goed uit. Op dat moment stapt je brein weer over op de automatische piloot en zit je zo weer in de waan van de dag en doe je wat je altijd hebt gedaan.
Van weten naar doen in 3 stappen
Hoe overbrug je het gat tussen weten en doen? Hoe doorbreek jij jouw gewoontes? Ik leer je hier drie stappen om te veranderen en om een nieuwe gewoonte aan te leren, zodat jij je doelen haalt.
- Begin klein
- Herhaal
- Gebruik je wilskracht
1. Begin klein
Vaak maken we onze doelen te groot. Als de eerste stap te groot is, wordt het risico en de inspanning die je moet doen groter. Dan trekt je brein aan de rem. Maak daarom je eerste stap zo klein mogelijk. Kies één ding uit, maak het klein en ga het doen. Deze eerste stap is essentieel. Want dan zet je de beweging in gang. Dan kan het universum antwoorden. Dan gaat de wet van aantrekkingskracht voor je werken, doordat je aantrekt wat je uitzendt.
Als je angst en twijfel uitzendt, is dat wat je terugkrijgt. Door je stap zo klein mogelijk te maken voel je je gemotiveerd en is er geen angst. Dan staan denken, doen en voelen op één lijn en zend je maar één boodschap uit. En dan kan het niet anders dan dat je daar meer van terugkrijgt. Dan komen er nieuwe mogelijkheden naar je toe waar je van tevoren niet eens over had nagedacht. Dit ontstaat pas door die eerste stap te zetten.
Overwin je angst en je ongemak door je eerste stap zo klein mogelijk te maken
Dus pak je lijst met dromen en doelen en kies er één ding uit. Wees niet bang dat je iets gaat missen of dat er iets in je leven zal ontbreken door één keuze te maken. Want het kan alleen maar beter worden. Zodra je één wens hebt gerealiseerd ga je verder met je volgende wens. Ga dan na welke eerste, kleine stap jij vandaag kunt zetten richting jouw doel. Maak die stap zo klein dat je geen twijfel of angst voelt en het gemakkelijk kunt doen.
Wil je 20 minuten mediteren, begin dan met 1 minuut of doe nog een kleinere stap en begin met 3 rustige ademhalingen. Wil je 100 push-ups per dag doen, begin dan met 1 push-up. Wil je elke dag een half uur wandelen, loop dan de deur uit en ga direct weer naar binnen. Wil je vroeger naar bed, begin dan met 5 minuten eerder. Wil je 2 liter water per dag drinken, begin ’s ochtends met één glas. Wil je meer tijd met je partner doorbrengen, geef hem vanavond een zoen en zeg dat je van hem houdt.
Wacht niet op inspiratie, motivatie of het juiste moment. Doe het nu. Gebruik je wilskracht (zie stap 3) om elke keer weer je grootst mogelijke kleine stap te zetten. Zo creëer jij de verandering in je leven die jij graag wilt. Zo doorbreek jij je gewoontepatronen en maak je nieuwe gewoonte-circuits aan.
2. Herhalen
Je brein wil met minimale inspanning het maximale bereiken en ontwikkelt daarom automatische piloten. Dit is een hele handige functie van je brein. Zo hoef je niet steeds opnieuw te leren en gaan dingen je gemakkelijk af. Neem bijvoorbeeld de prullenbak in je keuken. Deze weet je blindelings te vinden. Zet dan eens je prullenbak op een andere plek. Je zult een aantal keren ‘mis’ gooien voordat de nieuwe plek in je geheugen gegrift staat. Een nieuwe automatische piloot is gemaakt.
Een automatische piloot is een gewoonte, die ontstaat door een aantal keren hetzelfde te denken, te voelen en te doen. Door herhaling maken je hersenen een vast circuit aan. Elke keer als je hetzelfde denkt, voelt of doet wordt dit circuit automatisch geactiveerd.
Alle dingen zijn moeilijk voordat ze gemakkelijk worden (Horatius)
Een nieuw circuit aanleggen kost inspanning en dat wil je brein liever voorkomen. Daarom is het zo lastig om een gewoonte te veranderen, je brein kiest liever het spoor dat er al ligt, want dat is veilig, snel en gemakkelijk. Dat is precies de reden waarom je wel weet wat goed voor je is en je toch iets anders doet.
Je weet bijvoorbeeld dat roken ongezond is, maar toch steek je iedere keer weer een sigaret op. Je weet dat het goed is om te sporten, maar als je ’s avonds na het eten op de bank zit, is het heel lastig om op te staan en in beweging te komen. Of je weet dat je een paar kilo te zwaar bent en toch is het moeilijk om je aan je dieet te houden. Dat komt omdat het een gewoonte is.
Het kost inspanning om een gewoonte te doorbreken en een nieuwe gewoonte aan te leren. Maar als je eenmaal een nieuw spoor hebt aangelegd ontstaat vanzelf een nieuwe automatische piloot en dan wordt het weer gemakkelijk. Daarom is herhaling zo belangrijk.
Je brein kan alles leren
Breinonderzoek heeft aangetoond dat je 10.000 uur nodig hebt om ergens een expert in te worden. Dat betekent 10 jaar lang, 20 uur in de week. Dit is onafhankelijk van talent! Je brein kan alles leren als je hier maar tijd en energie in steekt.
Moeiteloosheid is niet hetzelfde als geen moeite doen. Moeiteloosheid ontstaat als je meer energie krijgt dan dat iets je energie kost. Als je meer energie krijgt, zit je in een flow en ervaar je moeiteloosheid.
Stel jezelf de juiste vragen
Vraag jezelf dus niet af óf je je je doel kunt halen. Want met voldoende energie en inspanning kun je alles leren, alles veranderen en alles bereiken wat je wilt. De enige vragen die jezelf hoeft te stellen zijn:
- Vind ik het leuk?
- Is het de moeite waard?
- Past het bij me?
- Krijg ik er energie van?
- Hou ik het vol om tijd, geld en energie in mijn doel te steken?
Als het antwoord op deze vragen volmondig ‘ja’ is, ga dan voor jouw doel en zet elke keer weer je grootst mogelijke kleine stap. Dan gaat de wet van aantrekkingskracht voor je werken en kan het niet anders dan dat jij je doel haalt.
3. Wilskracht
Het geheim van succesvolle mensen is dat ze volhouden. Ze blijven doen. Ook al lukt het niet direct. Ze hebben een hele duidelijke missie en een duidelijke roeping. Willen graag iets bereiken en met hun droom de wereld mooier maken. Ze doen het niet alleen voor zichzelf maar ze willen dienstbaar zijn aan de mensheid. Dat maakt hun sterk en krachtig.
Maar er zijn wel meer mensen met grote dromen. En succesvolle mensen hebben ook heus niet meer geluk dan anderen. Wat is dan het verschil? Ze gebruiken hun wilskracht om door te gaan waar anderen afhaken.
Walt Disney heeft 300 banken bezocht om een financiering te krijgen voor zijn eerste film. Edison heeft 10.000 pogingen gedaan voordat hij met elektriciteit een lamp kon laten branden.
Ieder mens heeft de wilskracht om sterker te zijn dan zijn brein. Je maakt hierbij gebruik van je neocortex, de plek waar jij bewuste keuzes maakt. Een glimp van deze wilskracht gebruik je waarschijnlijk elke ochtend bij het opstaan. Als je nog lekker warm in je bed ligt en de wekker gaat, dan wil je het liefste lekker in je bed blijven liggen en nog een uurtje langer slapen. Toch sta je op. Dat is wilskracht.
Jij bent sterker dan je automatische piloten en je gewoontepatronen. Dat heb je in je leven al meerdere keren bewezen. Elke keer dat jij een nieuwe gewoonte hebt aangeleerd, een nieuwe weg bent ingeslagen, ben jij sterker geweest dan je oude automatische piloot.
Gebruik je wilskracht in overeenstemming met je hart en je verlangen
Mensen die een burn-out hebben gehad beschikken over enorm veel wilskracht, anders waren ze niet burn-out geworden. Dat is tegelijkertijd ook het gevaar van wilskracht. Het is heel belangrijk om je wilskracht in te zetten in samenwerking met je ziel en je hart, dat je je wilskracht inzet voor je dromen en voor die dingen waar je energie van krijgt. Dan werkt wilskracht als een heel krachtige motor om in beweging te blijven. Anders put wilskracht je uit.
Motivatie is een krachtig hulpmiddel om in beweging te komen, maar op de dagen dat je je niet gemotiveerd voelt kun je je wilskracht gebruiken door elke keer weer je grootst mogelijke kleine stap te zetten om jouw doelen waar te maken, jouw levenspad te volgen en een uitdrukking te worden van wie jij werkelijk bent.
