Bevrijd je van de hokjes en stap in de wereld!

Hokjesdenken

Als mens zijn we zo geprogrammeerd dat we alle signalen, prikkels, gedragingen, gebaren en voorwerpen een plek kunnen geven. Als we dat niet zouden doen is een dag onmogelijk vol te houden. Dan zou je over alles nadenken en vier poten en een blad afzonderlijk aanschouwen in plaats van het een tafel noemen.
Wanneer het stoplicht op groen springt weet je dat je kunt oversteken en als een ambulance voorbij raast met sirenes weet je zonder diep nadenken waarom dat zo is. Een groep jongeren zittend met blikjes bier in een speeltuin, classificeer je misschien als hangjongeren en een persoon met een ongewassen gezicht, rommelige baard en oude kleren beschouw jij wellicht als zwerver.
Hokjesdenken gebeurt vaak automatisch en kan heel functioneel zijn. Maar zijn er ook momenten waarop je het rangschikken kunt loslaten om op te gaan in het moment?

Hokjesdenken beïnvloedt jouw wereldbeeld

In tal van situaties is het effectief om de wereld om je heen te classificeren. De vraag is of alles in een hokje moet worden geplaatst. Het kan angst draagvlak geven: ‘Vrouwen met burka’s vertrouw ik niet.’ Deuren sluiten: ‘Ik ben nou eenmaal een einzelgänger daarom lukt vrienden maken niet.’ Of de mooie dingen in het leven doen verbleken: ‘Nederland is altijd grijs en grauw.’ en ‘Ik zou graag badkleding dragen maar dat kan echt niet met mijn figuur.’
Hokjesdenken heeft invloed op hoe jij de wereld ziet en op hoe jij jezelf ziet. Dat unieke individu vol potentie, liefde, daadkracht en humor? Laat je dat stromen of houdt jouw gedachtepatroon dit tegen?

Aanschouwen

Als een kind pas geboren is, is alles nieuw en indrukwekkend. Met al zijn aandacht kijkt een pasgeborene naar het gezicht van zijn moeder op een paar centimeter afstand. Na een poosje verwondert de baby zich om patronen en vormen op een halve meter ver, die zijn gezichtsveld nu kan onderscheiden. En met zijn uiterste concentratie ontdekt de baby weer wat later een knoopje op zijn trui of dat zijn voetjes zich bewegen.
Ooit waren we enkel aanschouwers. En die uniciteit is niet verloren gegaan. Het is de kunst om jouw potentie te benutten en de wereld te gaan zien in plaats van in te kleuren. Angsten omzetten in verwondering en deuren openen om jouw leven meer vrolijkheid te geven, opdat de wereld wordt gezien in plaats van geïnterpreteerd.

3 tips om te gaan aanschouwen

1. Identificeer je niet met gebeurtenissen om je heen. Jij bent niet de gebeurtenis, enkel jouw reactie hierop vindt plaats en die kun je aanpassen. Wanneer je een afwijzing ontvangt op een sollicitatie, ben je niet als persoon afgewezen, maar op jouw ervaring op dat gebied. Het zegt niets over wie jij bent en welke kwaliteiten je bezit, het zegt iets over de keuze die een bedrijft maakt om voor een andere kandidaat te kiezen, ongeacht of die keuze gebaseerd is op gelijkwaardigheid en transparantie. Zodra je situaties loskoppelt van jou als persoon kun je ook de omstandigheden aanschouwen.
2. Laat je emoties niet de overhand nemen. Wanneer je kind aanhoudend huilt bij het naar bed gaan en jij reageert vanuit je boosheid of irritatie ben je geen aanschouwer meer. Je volgt je emoties en kan niet objectief kijken naar wat er speelt. Je kind classificeer je als een lastige slaper en daarmee is de wereld ingekleurd en hebben je emoties gewonnen. Dus: erken je emoties, accepteer ze en je zult zien dat ze minder hevig worden.
3. Verlaag je verwachtingen. Verwachtingen zijn beelden van een toekomst die niet in het heden bestaat. Als je iets van een ander of een situatie verwacht, vul je een toekomstig moment al in naar jouw wens. Hoe groot is de kans dat het anders loopt en jij teleurgesteld bent? Blijf in het heden en laat spontaniteit over voor de toekomst.

Bekijk de wereld vanbinnen in plaats vanbuiten

In het dagelijks leven kom ik in aanraking met talrijke culturen. En elke keer verbaas ik me opnieuw als mijn interpretaties om zeep worden geholpen en mijn hokjes omver worden geblazen. Door vrouwen met hoofddoek die in het bijzijn van hun man het hoogste woord voeren of door oorlogsvluchtelingen die vrijheid niet als belangrijkste waarde beschouwen, maar respect voor anderen wel.

En laatst vertelde ik aan een groep Syrische nieuwkomers dat ik verontwaardigd was dat een nieuwe buurman zich niet even kwam voorstellen in de straat. Waarop ik vragende gezichten kreeg. In hun cultuur ga je naar de nieuwe buur toe om hem te verwelkomen en zeker niet andersom.
Af en toe de wereld proberen te aanschouwen is een goede leerschool en brengt soms onverwachts mooie ervaringen met zich mee.