Bewust Ouderschap – Durf jij het anders te doen?

Als er een kind wordt geboren, verandert er veel. Als er een hoogsensitief kind wordt geboren, verandert er nog veel meer. Je bewustzijn, je leven. Vaak voel je direct al dat het anders is en soms kom je daar wat later achter.

Uiteindelijk zul je er niet onderuit komen en het anders gaan doen. Dat wordt ook wel Bewust Ouderschap genoemd. Hoe zou dat er uit kunnen zien? Waar loop je tegen aan? Hoe ga je om met verschillen als je er als ouders anders over denkt of anders doet? Wat kun je doen als je gescheiden bent of er alleen voor staat? En hoe kun je meer rust en harmonie in je gezin creëren? Vandaag deel I van een serie over Bewust Ouderschap.

Bewust ouderschap

Er zijn steeds meer mensen die opstaan in het bewuste ouderschap. Zij doen het anders. Zij durven het anders te doen. Ze geven met liefde gevolg aan hun eigen gevoel en volgen daarin de behoeften van hun kind(eren), zonder zichzelf daarin te kort te doen. Zij zijn zich ervan bewust dat het echt anders moet, dat er andere behoeften zijn en zij geven daar ook gevolg aan. Daarin zijn zij duidelijk en bakenen duidelijke grenzen af, omdat ze weten dat deze kinderen dit ook zo hard nodig hebben. Zij doen dat zodat hun kind(eren) hun eigenheid daar niet in verliezen.

Zij merken vaak al snel dat hun kind prikkelgevoelig is en dat het nodig is om deze prikkels te doseren, maar houden hun kind er niet van weg. Ze nemen hun kind bij de hand en laten het langzaamaan wennen aan de wereld. Zij bieden structuur en regelmaat. Veranderingen worden op tijd aangekondigd en emoties zijn totaal aanvaardbaar.

Bewuste ouders kijken goed naar hun kind (kinderen) en laten elk kind zijn eigen stappen zetten. Wanneer het kind er zelf klaar voor is. Ze behandelen hun kind met respect en zullen dat ook terugkrijgen. Zij nemen dat wat kinderen aangeven serieus in overweging, waardoor hun kind zich gehoord en begrepen voelt. Dit overigens zonder dat grenzen worden overschreden of overal maar aan toe wordt gegeven.

Zij zijn empathisch en begrijpen dat elk gedrag een reden heeft. Zij weten ook dat er onder elk ‘moeilijk’ gedrag een oorzaak ligt, die verborgen ligt onder de oppervlakte. Dat kan te maken hebben met eigen ervaringen van het kind (zie ook de serie Als het niet goed gaat met je kind) en de plek die zij in het gezin hebben. Zij weten ook dat deze kinderen met hun grote gevoeligheid hun eigen thema’s spiegelen, waar zij veel van kunnen leren. Zij ontkomen er derhalve niet aan om met zichzelf aan de slag te gaan. Vooral niet als de onverwerkte emoties en frustraties ongecensureerd op tafel gesmeten worden.

Deze ouders passen de natuurkundige levenswetten toe in hun opvoeding en begrijpen dat het van groot belang is, hoe zij naar hun kinderen kijken. Zij begrijpen dat het sterk medebepalend is voor het welzijn en de mogelijkheden van het kind. En bovenal aanvaarden zij wie het kind is, durven het ervaringen te laten hebben. Zij hebben vertrouwen in het ouderschap waarin zij ook fouten mogen maken en van mogen leren. Als zij zelf over de schreef gaan, dan bieden zij hun excuus aan en beginnen gewoon weer opnieuw.

Deze ouders leggen de focus op het mooie in hun kind en sluiten hun ogen niet als er iets gebeurt wat niet door de beugel kan. Zij oordelen niet, maar aanschouwen. Zij zijn in staat vanuit verbinding contact te maken met hun kind, zodat het gepakt kan worden zonder dat er gestraft hoeft te worden. En zonder dat het zelfbeeld van het kind aangetast wordt.

En bovenal werken zij aan hun eigen persoonlijke ontwikkeling, want ook zij hebben het zo hard nodig om te zijn wie zij werkelijk zijn. Net als hun prachtige kind(eren). En ook dat wordt keer op keer op een presenteerblaadje aangeboden.

Zij geven leerkrachten tools mee, leggen uit en begrijpen dat de leerkracht niet alles kan begrijpen. Ze handelen niet vanuit verwijten of weerstand. Zij leren dat anderen hun kind niet altijd kunnen begrijpen, blijven uitleggen waar dat nodig is om een oplossing te vinden. Zij laten het los als het niet gepakt kan worden en er niets mee wordt gedaan. En dat geeft rust. Ook hier mogen hun kinderen hun eigen ervaringen opdoen, precies zoals het is bedoeld.

Zij zoeken balans tussen werk en gezin, waarbij het niet uitmaakt hoe dat er uitziet. Als het maar klopt en zij er achter gaan staan. Waar mogelijk eten zij bewust en kiezen zij bewust voor een school die aansluit bij de wensen en behoeften van het kind. Zij nemen zelf ook voldoende rust en leven zoveel mogelijk in het nu. Nemen oprechte tijd in het nu voor aandacht omdat zij weten dat kinderen dat nodig hebben en daardoor kunnen ontladen en weer opladen.

En elke stap die zij zetten in de goede richting wordt ook zo mooi weerspiegeld en brengt geluk. Het harde werken wordt beloond, want ook het mooie wordt weerspiegeld. Dat voelt als opluchting en geluk en brengt steeds meer balans.

Pad van het bewuste ouderschap

Het begeleiden van een hoogsensitief kind kan soms veel vragen van ouders. Soms is het echt even zoeken naar wat goed werkt. Maar als je het eenmaal te pakken hebt, zul je merken dat het heel erg mee valt.  Vaak draait het om een stuk erkenning en begrip en behoeften die onvervuld zijn. En een totale aanvaarding van wie het kind is.

Het pad van het Bewuste Ouderschap en het anders doen en durven doen is echter lang niet altijd even eenvoudig, voor velen is het toch een pad van vallen en opstaan. Net als het bewustzijn en de inzet van de natuurwetten die door de hoge gevoeligheid van de kinderen van nu sterk in hun systeem inwerken.

Dat klinkt misschien best zwaar maar eenmaal bewust is het niet meer dan een vanzelfsprekendheid van een bewust mens. Al vraagt het ook om moed en lef om naar jezelf te durven kijken.

Misschien duurt het even voordat je er bent, maar je komt steeds een stapje verder. Precies zoals het bedoeld is. En dan is de euforie groot. En als je er eenmaal van geproefd hebt, is er geen weg meer terug . Je zult steeds weer opnieuw de vruchten kunnen plukken en je Bewustzijn weer herpakken als je in een nieuwe fase bent aangeland.

De buitenwereld

In deze tijd waarin zoveel bewuste kinderen worden geboren, ontkom je er echt niet meer aan en zul je het anders moeten doen, anders kijken. Dat is niet voor niets. Deze kinderen zijn er met een boodschap. Zij vertellen niet alleen aan ouders dat het anders moet, maar ook aan de wereld daar buiten.

Dat anders doen en anders kijken begint thuis. Helaas reageert de buitenwereld daar lang niet altijd positief op. Misschien vinden ze je te beschermend en overdreven. Ze maken je verwijten of vinden dat je je aanstelt. Ze willen je soms maar al te graag duidelijk maken dat je het verkeerd doet en anders moet zien. Of ze nemen je niet serieus. Vaak komt de kritiek die je krijgt, heftig binnen. Zeker als je zelf ook sensitief te noemen bent. Veel mensen gaan dan in de verdediging en willen uitleggen waarom zij het anders doen. Dat leidt echter vaak tot nog grotere frustraties omdat veel mensen het (nog) niet (kunnen) begrijpen.

Ik zie veel mensen in mijn praktijk die dit helemaal zat zijn, het onbegrip, de reacties en de kritiek vanuit hun omgeving. Zelfs in die mate dat zij het liever maar helemaal uit de weg gaan. Ook al zullen er ongetwijfeld goede bedoelingen onder zitten: vanuit een verwijt kan een dergelijke boodschap nooit goed ontvangen worden. Dit nog los van het feit of je er überhaupt wat mee zou moeten doen.

Ervaringen

Daar hebben we zelf ook veel mee te maken gehad, met dat onbegrip.

Onze dochter werd geboren met ernstige verborgen refluxklachten. Zij kon niet liggen en alle standaard tips haalden niets uit. We verdeelden 2 jaar lang de nacht in twee delen, waarin we haar voornamelijk rechtop moesten houden en troostten. ‘Ach’, werd er gezegd, ‘Dat hoort bij baby’s, het gaat vanzelf weer over. Huilen hoort erbij en ook de slapeloze nachten.’

En vanuit de reguliere zorg moesten we haar maar gewoon laten huilen terwijl het overduidelijk was dat ze veel pijn had.

We zouden ook gewoon mee uit eten kunnen toen onze dochter een paar maanden oud was. Dan zouden we om de buurt bij de baby blijven en kon iedereen verder zijn gang gaan. Maar zij kon bij niemand anders dan bij mij zijn en duldde amper anderen in haar omgeving, laat staan dat zij in tevredenheid bij iemand anders in de armen kon liggen. Men ging zonder ons.

En elk jaar kregen we ook nog eens te horen dat zij achterliep in haar ontwikkeling en werd de gedachte uitgesproken dat ze een jaar jonger was. Zij kon in die tijd moeilijk verbinding maken met anderen, maar ik was er toen al van overtuigd dat zij daar een goede reden voor had.

Ook op school liepen we tegen veel onbegrip aan. Een dochter die zich vastklampte, maar op school de voorbeeldige leerling was en een zoon die alle kanten uitvloog. Al van jongs af aan kwam zijn ijzersterke wil om het anders te doen naar boven. En bij elke twee keuzemogelijkheden had hij wel een derde. Dat ging op school niet goed, waar hij voor zijn gevoel nog amper enige keuzevrijheid had. Er was geen ruimte meer voor zijn eigenheid en hij had gewoon mee te lopen. Je begrijpt misschien dat dat niet heeft gewerkt en ik zie veel kinderen bij wie hetzelfde speelt.

Ondertussen is onze zoon 10 en heeft hij zijn aanvalsdrang (het naar buiten treden, naar voren toe als het ware) los kunnen laten. Hij heeft nu te dealen met de gevoeligheid die er onder zit, wat eerder vooral weggestopt werd. Daar kunnen wij hem prima bij ondersteunen. De overleving is niet meer nodig. En hij staat nog steeds voor wat hij wil en kan dat mooi verwoorden. Hij kan zich nu ook beter aanpassen zonder dat hij zichzelf verliest. Het gaat nog wel eens mis als er onbegrip ontstaat en hij niet begrijpt waarom iets moet. Maar ook daar komt hij nu snel weer uit.

Eigen wijsheid

Voor al deze mooie kinderen is het van levensbelang om te mogen zijn wie zij zijn. Dat men zonder oordeel de eigenheid respecteert. En als er uitleg wordt gegeven, het waarom van bijvoorbeeld het moeten, is dat niet meer zo’n groot probleem.

Ook hier doet een beetje begrip en het inspelen op behoeften (en wat dan wel) al wonderen. Als je een leerkracht treft die er open voor staat, kan ik het boekje met veel praktijkvoorbeelden van Gerarda van der Veen aanbevelen ‘Het hooggevoelige kind in de klas.’

Wat mij vooral opvalt, is dat al deze kinderen over een grote innerlijke wijsheid beschikken en hoe mooi zou het zijn als zij deze verbinding kunnen vasthouden en daarin ondersteund worden. Dan groeien ze op tot autonome, krachtige en verbonden volwassenen, die in een later stadium van hun leven daadwerkelijke veranderingen kunnen aanbrengen in bijvoorbeeld het schoolsysteem. Al zal de buitenwereld ook niet altijd kunnen bevatten dat ouders de wijsheid van hun kind volgen en derhalve veel overleggen met hun kind(eren).

De buitenwereld loslaten

Wat de buitenwereld er ook van vindt, maakt eigenlijk helemaal niet zoveel uit. En ik kan je er maar 1 duidelijk advies over meegeven: laat het los.

De buitenwereld hoeft jou niet te begrijpen. Anderen kennen jou niet en zij kennen jouw kind niet. Geef het op. Ga niet meer in de verdediging en stop met uitleggen. Stop je energie liever in dat waar jij voor staat en twijfel niet langer. Want jij kent je kind beter dan wie dan ook.

Als het jou oprecht vanuit je hart niet meer uitmaakt wat een ander van jouw opvoeding vindt (en zeg nou zelf, waarom zou je dat wat uitmaken), dan zul je merken dat je dit thema ook niet meer hoeft te leven.  Dan kom je geen weerstand meer tegen.

Het heeft mij uiteindelijk erg geholpen door te denken dat je elkaar nooit helemaal kunt begrijpen en dat ik de ander ook niet begrijp. En dat ik mijn kind(eren) beter ken dan wie dan ook. En dat ik de beste moeder ben, gewoonweg omdat ik degene ben die het meest van ze houdt.

Blijf vooral goed voelen en blijf ook kijken of dat wat je doet en nastreeft, nog steeds goed is. Met deze kinderen kan het met de dag anders zijn. Sommige ouders leven volgens het principe van attachment parenting, een prachtige manier om zorg te dragen voor een goede hechting. Deze ouders zijn van nature behoorlijk bewust, maar pas wel op dat je hiermee geen verborgen boodschappen afgeeft over de veiligheid of onveiligheid van de maatschappij.

Tot slot

Dit artikel is geenszins bedoeld om leefregels neer te zetten. Wel om voorbeelden te geven hoe het zou kunnen zijn. En vergeet ook niet dat niet alles met jou te maken heeft, dat je kind ook zijn eigen ervaringen heeft (zie: als het niet goed gaat met je kind). Bovendien mag je kind leren dealen met zijn eigen emoties (met een beetje hulp van jou en een goed voorbeeld). Weet dat je zelf ook uit de overlevingsstand mag komen, als je wil dat je kind dat doet.

Wat je ook doet, zorg er in ieder geval voor dat je er achter staat. Het maakt echt niet uit hoe jij het Bewust Ouderschap vorm geeft. Doe het vooral op je eigen manier en ga daar voor staan. En kijk naar je kind door de ogen van de Bron, vanuit vertrouwen en een positieve stuw. Laat je kind ervaringen hebben, daar leert het van. Net als jij. Dan schep je in ieder geval goede voorwaarden waarbij je kind goed kan gedijen. En meer kun je niet doen.