Dit artikel is geschreven door Elaine Aron
Borderline Persoonlijkheids Stoornis en Hoog Sensitiviteit.
Wat is het verband? Deze vraag krijg ik vaak gesteld en ik heb professionals deze stoornis horen gelijkstellen met gevoeligheid, dus lijkt het tijd voor opheldering. Het is een belangrijke kwestie. De term “Borderline” roept bij veel hulpverleners direct schrikbeelden op. Borderline betekent: problemen. Weg met die persoon, als het nog kan. Deze cliënt zal impulsief zijn, suïcidaal, explosief, overmatig gehecht, op het ‘stalkerige’ af, en bij een misstap ben je gelijk uit de gratie. En ze zijn niet te genezen. Een diagnose als een vloek, waarna mensen je niet langer serieus nemen, en bovendien een afwijking waar je je voor de diagnose niet van bewust was. En vrouwen, en waarschijnlijk ook gevoelige mannen, krijgen de diagnose het vaakst. Wij HSP-ers worden liever niet gelijkgesteld met deze aandoening, ook al zullen, helaas, sommigen van ons er wel onder lijden
De Oorzaak
Al te vaak spreken professionals over een “borderliner”, alsof de persoon en de aandoening hetzelfde zijn. Dit komt ook doordat voor een diagnose van wat voor persoonlijkheidsstoornis dan ook, de patiënt de aandoening zijn hele volwassen leven moet hebben gehad. (de zelfde problemen kunnen ook goed voorkomen in de puberteit, maar tieners zijn van nature al zo in de war dat het oneerlijk is ze op zo jonge leeftijd al te diagnosticeren!) Bovendien moeten de problemen een aanzienlijke hinder voor het leven van de betrokkene vormen. Erger nog, deze diagnoses maken deel uit van een grotere groep waar mentale retardatie ook bijhoort en deze groep wordt als bijna onbehandelbaar gezien; medicijnen alleen hebben hier geen effect. Maar, zo koppig als de aandoening is, zou het oneerlijk zijn de persoon met de diagnose te vereenzelvigen, temeer daar in recente jaren de behandelingen zijn verbeterd en mensen na genoeg jaren goede psychotherapie niet genoeg klachten over hebben om nog binnen de criteria van de aandoening te vallen. Deze criteria, zoals opgesteld in de Diagnostic and Statistical Manual of the American Psychiatric Association (DSM), kan men online vinden, bijvoorbeeld op http://www.behavenet.com/capsules/disorders/borderlinepd.htm.
Naast dat het iemand stigmatiseert en diens kansen op herstel niet onderkent, is het helemaal oneerlijk om persoon en diagnose te vereenzelvigen omdat we daarmee totaal voorbijgaan aan de oorzaak, wat we niet doen bij een Post-Traumatische Stress-Stoornis. En de oorzaak is nooit de schuld van de persoon of van erfelijkheid. Ik zag nooit iemand met deze diagnose die niet een zeer moeilijke jeugd had. De ouders van deze patiënten horen het niet graag, maar ze moeten begrijpen dat het probleem subtiel en buiten hun bereik kan zijn geweest. Vooral voor gevoelige kinderen vervullen hun ouders allereerst de fundamentele rol van het zorgen voor emotionele regulering en daarna komt het onderwijzen aan de hand van voorbeeld en technieken. Als ouders onder dusdanige stress hebben gestaan dat ze hun eigen gevoelens niet konden reguleren, ervaart het kind dat als een welhaast rampzalig gevoel dat niets meer onder controle is en daarnaast leert het kind zelf zijn of haar gevoelens niet te beheersen. Vaak is er ook sprake van fysiek of seksueel misbruik of jaren gevuld met gegronde redenen voor chronische angst. In vele gevallen zou de moeder ook de diagnose Borderline hebben kunnen krijgen.
Helaas lijken kinderen, als ze in hun jeugd niet krijgen wat ze nodig hebben, dit als automatisch op zichzelf te betrekken en te denken: “er is iets behoorlijk mis met mij”. Misschien hebben kinderen dit mechanisme, zodat ze goed gemotiveerd zijn om hun gedrag aan de behoeften van de ouders aan te passen. Wie weet. In ieder geval laat het littekens achter in iemands jeugd. Mensen die borderliners genoemd worden, zijn erg onzeker en hunkeren ernaar erkend en gekoesterd te worden, niet zozeer om wat hen is overkomen, maar ook omdat ze al te gemakkelijk herinnerd worden aan wat “behoorlijk mis” met ze zou moeten zijn. Dan nog een stigmatiserende diagnose, nou, klim maar eens uit die kuil!
Een Kwaadaardig, Woekerend Patroon
Het jammere is, dat diegenen met deze diagnose hetgeen ze het hardst nodig hebben, echte betrokkenheid, bijna nooit krijgen. Zelfs in psychotherapie komt dit zelden voor, tenzij de therapeut een goede training op dit gebied heeft gehad en hij de patiënt ook echt aardig vindt. Zijn problemen maken de patiënt vaak moeilijk om mee te wonen of werken, laat staan te beminnen. Dit is niet hun eigen schuld, maar natuurlijk maakt dit het echte probleem telkens zo veel erger, waardoor ze zich nog minder dan eerst het waard voelen geliefd en gerespecteerd te worden. Wat het meest opvalt, is juist dat diegenen met de diagnose Borderline in relaties telkens weer gekwetst worden. Er zit een patroon in. Vanwege hun enorme behoefte aan wat ze nooit gehad hebben, komen ze nogal heftig bij mensen binnen. Ze zijn waanzinnig verliefd. Ze idealiseren de ander en hopen zo eindelijk de liefde en waardering te vinden die ze zo nodig hebben. Ze vinden het moeilijk om hun emoties te beheersen en te voorkomen dat die overstromen zodat anderen het kunnen zien. Hun overheersende emotionele benadering zorgt dat de ander terugdeinst, wegens “te veel”. Het voelt eigenaardig, raar. “Waarom vertelt deze persoon me dit allemaal?… geeft hij me zo’n duur cadeau? … stuurt hij me een heel verhaal in antwoord op de simpele vraag uit mijn mailtje?” Of, nog erger, de ander maakt misbruik van al deze openheid en gulheid.
Maar zelfs al probeert de ander naar eer en geweten te voorzien in de behoeften van de borderliner, dan nog zijn deze arme zielen er zo zeker van vroeger of later in de steek gelaten te worden, dat ze zich geen rust gunnen, en de ander gaan testen of die wel echt genoeg om de borderliner geeft. Anderen zullen zeggen dat borderliners manipulatief zijn, maar dat ze zelden krijgen waar ze op uit zijn. Weer anderen zeggen dat borderliners zo overdreven dramatisch doen, maar voor wie zijn emoties niet kan beteugelen is het leven ook echt een drama.
Dus uiteindelijk komt dan de afstand, of de afwijzing. Met hun uiterst hooggespannen verwachtingen aan stukken, worden ze woedend of ze raken overmand door diepe schaamte en wanhoop. “Er is echt iets verschrikkelijk mis met mij. Dit gebeurt elke keer weer.” Of, “Er is iets verschrikkelijk mis met de persoon die me dit aangedaan heeft. Er is iets mis met de hele wereld.”
Kortweg kunnen we zeggen dat deze opvatting dat men een vreselijk, onbeminbaar mens zou zijn, deze schande, een ondraaglijk gevoel is. Om ermee om te gaan, moeten deze mensen er op de een of andere, drastische, manier van af zien te geraken. Een manier om er van af te komen is het de ander kwalijk te nemen, en ze verzinnen wellicht allerlei kwade opzet en vermoeden dat de ander altijd al van plan was om ze te gebruiken of pijn te doen, of ze zien de pogingen van de ander uit de relatie te stappen en dan vinden ze dat oneerlijk en worden ze woedend. Een andere manier om van deze gevoelens af te komen is zelfmoord, pillen slikken en het bewustzijn verliezen, zichzelf snijden of ander zelfbeschadigend gedrag om het nare gevoel weg te vagen. Zo bezien een heel herkenbare ongelukkige plek om te zijn, en erg moeilijk van terug te keren.
HSP’ers En Borderline Stoornis
Hoewel de impulsiviteit en driften van de borderliner weinig uitstaans hebben met het gedrag van de meeste gevoelige personen, zijn er toch HSP’ers met deze stoornis. Dit komt, doordat HSP’ers meer dan andere kinderen geraakt worden door een moeilijke jeugd. Maar ook veel niet-HSP’ers krijgen deze diagnose. De eigenschap en de aandoening zijn absoluut niet het zelfde. Dit gegeven is net zo belangrijk voor HSP’er met diagnose als voor HSP’ers zonder. Diegenen met de diagnose moeten zich rekenschap geven van wat normaal is voor een HSP’er tussen al hun heftige gedachten en gevoelens, en wat dat niet is.
Er is verwarring ontstaan doordat hulpverleners natuurlijk vaak HSP’ers tegenkomen die ook binnen de Borderline-diagnose passen. Maar soms gaat het mis, vooral omdat alle HSP-ers sowieso gevoeliger zijn, en op minder gevoelige hulpverleners die geen HSP’er zijn, kan dat abnormaal overkomen. Aangezien elke abnormaliteit die iemand in zijn volwasen leven gehinderd heeft aangemerkt kan worden als een persoonlijkheidsstoornis, hoeven we alleen nog maar te bepalen welke. Omdat van borderliners vaak wordt gezegd dat ze hypergevoelig zijn voor nonverbale communicatie, kunnen hulpverleners als ze over “hooggevoeligheid” horen, wel denken dat dat hetzelfde is.
Wat de verwarring nog vergroot, is dat psychiaters als Stone en Grotstein zeggen dat “overprikkelbaarheid” typisch iets is voor Borderline en dat het aangeboren is of voortkomt uit een trauma. Als het echt aangeboren is, doet het wel sterk denken aan Hooggevoeligheid. Maar ik zie geen bewijs dat Borderline erfelijk zou zijn. Ze vergelijken het met natuurkundige systemen en zeggen dat de gevoeligheid van de Borderline zorgt voor een verminderde weerstand, overdreven reactie en verwarde gedachten. Maar als deze neiging tot overreageren is aangeboren – wat ik, nogmaals, betwijfel- lijkt het toch niet waarschijnlijk dat dit hetzelfde is als de aangeboren eigenschap waar wij zo vertrouwd mee zijn, die vooral neerkomt op een voorkeur voor bespiegeling eerder dan handelen, die bij twinig procent van de mensen te vinden is en die gedurende de evolutie al lang een rol speelt.
In ieder geval in theorie is het zo, dat gevoelige patiënten zich eerder dan anderen in de hoek gedreven voelen, waardoor ze vijandig worden, of suïcidaal, enkel omdat hun gevoelens makkelijker zulke hoogten bereiken. Maar meestal vermijden gevoelige personen elk risicovol gedrag en gedrag dat anderen zou storen. In mijn ervaring vertonen zelfs de HSP’ers met een zware persoonlijkheidsstoornis maar weinig van het agressieve of onnadenkende gedrag dat we kennen van de borderliner. Als ze al uiting geven aan hun woede, is dat niet zozeer in driftbuien als wel in depressies en schuldgevoelens over de schade die ze de relatie zouden hebben berokkend. Wanneer ze van hun schaamte af zijn over wat ze zelf zien als een hoogst ongepaste reactie, kunnen ze in het algemeen wel een begin maken op constructieve wijze over hun situatie na te denken, zoals het iemand die gespecialiseerd is in ‘eerst denken, dan doen’ betaamt.
Dus eigenlijk kan een lagere weerstand in een levend systeem net zo goed leiden tot preciezere, gepastere reacties als tot chaos. Of zoals Borderline-expert Van der Kolk opmerkte, “Voor de allerbeste gevoelige kinderen kunnen groeistuipen doodeng zijn. Dan nog maakt onze studie aannemelijk dat verlegenheid of biologische kwetsbaarheid niet de belangrijkste factoren zijn die bijdragen aan het ontwikkelen van een Borderlinestoornis; waarschijnlijk ligt de crux in het overhevelen van het jeugddrama naar de volwassen situatie.”
Geen Zorg, We Hebben Allemaal Borderline (Een Beetje)
Als ze over Borderline te horen krijgen, denken veel HSP’ers gelijk dat ze het hebben. Nou, dat is ook zo, in ieder geval in zoverre dat eenieder wel een “borderlinekant” in zich heeft (behalve diegenen die het op anderen projecteren), en ik ben ervan overtuigd dat HSP’ers het des te sneller in zichzelf zouden onderkennen. Deze “borderlinekant” heeft altijd honger. Hij wil zorg, aandacht, en des te meer als daar in de jeugd niet genoeg van was. En als we die hunkering laten zien, en vervolgens een teken van afwijzing ervaren, of het nu echt of vermeend is, of als we ons gewoon “te veel” voelen, zijn we vatbaar voor schaamte en zelfverwijt. Het verschil is, dat deze spiraal niet zo vaak voorkomt en niet elke relatie om zeep helpt. Als jij het gevoel hebt dat het bij jou te veel voorkomt, dan is psychotherapie met de goede persoon de enige werkende behandeling waar ik weet van heb.
Voor borderliners is er nog een speciaal behandeltraject ontwikkeld: dialectische gedragstherapie. Dit vergt minstens twee jaar groepstherapie in samenhang met individuele begeleiding. Als dit goed gedaan wordt, kan het zeker helpen. Maar eigenlijk werkt het vooral als je helemaal precies binnen de DSM-definitie past, en je leven en relaties moeten een behoorlijke puinhoop zijn. Bovendien is aangetoond dat individuele therapie (met de goede persoon dus) net zo effectief is, al is het soms wat duurder. Bovendien lost het de problemen op zonder dat er perse een etiketje aan te pas hoeft te komen.
Waarom Zijn We Kwetsbaarder?
Wat de HSP’ers met Borderline betreft, zijn hier enkele oorzaken waardoor HSP’ers vatbaarder zijn voor problemen als Borderline en zware depressie als ze een pijnlijke jeugd hebben gehad.
- HSK’s moeten behoedzaam opgevoed worden. Dit zal niet gebeuren in een gezin met problemen.
- HSK’s hebben vooral baat bij enige afscherming van overprikkeling tot ze ertegen opgewassen zijn.Een probleemgezin biedt te weinig geborgenheid en de stimuli zijn niet afgestemd op het kind. We weten dat dit effect heeft op de hersenontwikkeling. We weten nog niet of dit een omkeerbaar proces is, maar waarschijnlijk is er tijdens het volwassen leven meer aan te redden dan tot nu toe werd aangenomen,
- Alle kinderen, maar vooral HSK’s, leren hun gevoelens te reguleren naar het voorbeeld van hun verzorger. In de vroege jeugd kan het zo simpel zijn als het horen van een hard geluid, waarop moeder je wat steviger vastpakt, als om te zeggen , “Het is allemaal goed, ik vind het geluid niet eng, maar ik snap dat jij dat misschien wel vindt, dus ik hou je heel goed vast om je te beschermen.” Als een wat ouder kind van zo’n geluid schrikt, zou de moeder kunnen zeggen, “Ah, er stijgt een vliegtuig op, dat is goed hoor, waar zou het naartoe gaan?” Als volwassenen gaan we er meestal van uit dat harde geluiden wel veilig zullen zijn. Maar als onze ouders overal overspannen op reageerden, ook op dingen die helemaal geen bedreiging vormen, dan kan een kind zich deze gevoelensregulering niet eigen maken.
- HSK’s pikken de onbewuste onrust van een ouders een stuk beter op dan andere kinderen. Als bijvoorbeeld een ouder een sterfgeval in zijn omgeving niet goed verwerkt, kan het kind gevoelig zijn voor de houding van de ouder: “hou maar niet te veel van de mensen” of “het leven is zinloos en eindigt altijd in pijn” of “klamp je goed vast aan je geliefden, anders raak je ze kwijt”. Zo ook hoeft sexueel misbruik niet openlijk te zijn om een kind toch te laten voelen dat er sterke sexueel ongepaste gedachten van de ouder op hem of haar gericht worden.
- HSK’s herkennen de behoeftes van anderen en reageren er sterk op. Hun eigen behoeftes en ontwikkeling verliezen ze makkelijk uit het oog terwijl ze zich bekommeren om de problemen van hun ouders. En sommige ouders zijn er alleen maar blij mee dat hun gevoelige kind zo goed voor ze zorgt.
Je kunt er vast nog wel een paar verzinnen. Het gaat erom niet jezelf of de ander(en) de schuld te geven, maar te begrijpen wat er met je gebeurd is en het herstel te vinden dat je nodig hebt. Dit vergt wel een goede langdurige relatie met iemand. Verder zijn er geen trucjes voor, en ik ben ernaar op zoek geweest. De lezer zal inmiddels in staat zijn te bestrijden dat Hooggevoeligheid hetzelfde zou zijn als Borderline, ook al kunnen ze wel samengaan. En je kent nu je eigen “borderlinekant” en die van anderen, zodat je er beter voor kunt zorgen, in plaats van weg te glijden in schade en schande.
Elaine Aron
Nieuwetijdskind.com ©2020
Gerelateerd: Spiritualiteit en psychopathologie – wanneer labiele mensen zich aangetrokken voelen tot het spirituele
Ik heb nu voor de derde keer op rij een relatie met iemand met borderline.
Wat zou me dit willen zeggen? De eerste twee keer kwam ik erachter nadat de relatie geëindigd was, dit keer ben ik er tijdens de relatie (nu) achter gekomen.
Ik ga er aan onderdoor, ik ben helaas niet sterk genoeg om met zijn buien om te gaan. Het gaat zo hard heen en weer, het is zo grillig en onvoorspelbaar. Het gaat iedere keer van alles naar niets, van heel hoog naar heel laag. Het brengt mij iedere keer uit balans en van mijn stuk.
Ik heb het er lastig mee, want ik houd zielsveel van deze personen en het doet me pijn de relaties te zien eindigen. Twee keer is het voor me gedaan, nu lijkt het erop of ík het moet gaan doen en dan kom ik bij mijn eigen innerlijke stukken terecht. Er komen vele angsten naar boven (angst voor alleen zijn, angst voor falen, angst voor opgeven, angst om het alleen te moeten doen).
Ik zelf ben HSP, alles komt zó hard binnen en voelt zó intens.
Waar gaat het mis? Waarom kies ik dit steeds uit? Wat moet ik bij mezelf helen om hier niet meer in terecht te komen?
Of, hoe kan ik hier mee om gaan? Hoe kan ik sterker worden en in mijn eigen kracht blijven staan? Of is dit een onmogelijke opdracht?
Beste Yeepee,
Volgens mij geef je je eigen antwoord al, dus ik denk zelf dat je naar je gevoel moet luisteren..;)
Wat ik zelf heb gemerkt is dat het heel lastig is een stabiele relatie te krijgen/houden, zolang je zelf niet in je kracht staat (cliché I know haha).
Hoe je dat doet, kan iemand alleen zelf ervaren/ontdekken denk ik, maar wat mij heel erg heeft geholpen is om eerlijk naar mezelf en mijn verleden te kijken. En eerlijke en oprechte mensen om je heen te “verzamelen” die je daarbij kunnen ondersteunen. Kan een goede hulpverlener of coach zijn, maar vooral ook fijne vrienden en/of familie kunnen heel erg helpen bij de angst je alleen te voelen. Maak het vooral ook bespreekbaar als je dat wilt! Goede vrienden kunnen nogal eens verrassend reageren. 🙂
Verder heeft meditatie mij heel erg geholpen dichter bij mezelf en mijn (soms overschot aan) gevoel te komen en wat orde in mijn hoofd te krijgen. Klinkt heel zweverig misschien, maar ik zou iedere HSP’er kunnen aanraden (en de rest eigenlijk ook) iets van mindfullness, yoga, tai chi, etc. uit te proberen!
Niks is onmogelijk Yeepee. Veel succes!
Marla, ik heb borderline maar ik richt mijn woede voornamelijk naar binnen toe. Daardoor merkt de omgeving meestal niet zoveel maar heb ik zelf wel veel last. Dit uit zich in depressies en ik stort zo eens in de 8 jaar in met een burnout. Niet handig. Volg nu DGT. Wat mij opviel was wat jij schreef over dat trillen bij woede. Ik herken dat maar ik heb dat trillen ook als ik een heel intens gesprek heb met een goede vriendin. Ik zou hier graag meer over willen weten. Hoe dat zit en wat mij zou kunnen helpen. Ik ben ook hooggevoelig.
Er zijn veel stoornissen waar weinig over bekend is. Daarom zou er veel meer aandacht voor moeten komen. Voor de Narcistische persoonlijkheid-stoornis is onlangs een actie gestart “Narcisme nader bekeken voor slachtoffers”-petitie.nl. Je kunt deze tekenen voor betere herkenning en erkenning van Narcisme, in de hulpverlening rechtsspraak en onderwijs. Het is de bedoeling dat de petitie in april 2018 zal worden aangeboden aan de Tweede kamer
Er zijn veel bordeliners die zich gedragen naar wat hun is opgelecht door de maatschappij. Ik weiger te zijn zo als hun zeggen dat ik ben. Ik probeer altijd aan mezelf te werken en anderen niet tot last te zijn met mijn 'beperking' toch is dit lastig er zijn weinig hulpverleners die mij begrijpen en kunnen helpen of ondersteunen daar waar nodig. Dus daarin ben ik zeker nog wel zoekende.
Toc dit artikel legt wel de vinger op de zere plek. Legt precies uit hoe het zit daar waar ik het niet meer weet te verwoorden of te dichtbij komt. Met tranen in mijn ogen heb ik het dan ook zitten lezen. Er zijn dus toch mensen die het begrijpen en dat is best lastig vooral omdat je je heel vaak zo alleen kan voelen in deze. Fijn te weten dat het niet zo is
Borderline;
je kan Borderliner zijn en je dat helemaal toe-eigenen en er in onder sneeuwen,
…of, Je kan het tot een deel of deeltje van Jezelf maken door even eerlijk met jezelf aan de slag te gaan en uit het " slachtoffer deel " ervan stappen.
zelf heeft DGT mij enorm geholpen en zet ik dit nu volledig in.
Na de Dialectische-Gedrags-Traing heb ik 5 jaar als een monnik geleefd en alle vaardigheden geleerd in de praktijk te zetten in mn dagelijkse leven.
Nu is het nog maar een deeltje van mij als persoon en heel veel van dat deel is hartstikke leuk en een piepklein deeltje moet ik gewoon bewust goed in de gaten houden.
dat is nu mijn eerste natuur geworden en ik leef een gigantisch fijn leven.
Sowieso vind ik dat men bij Borderline vaak alleen maar al het moeilijke en lastige ervan uit licht, dit terwijl de zelfde " kwaal" zo ontzettend veel leuks en liefs in zich heeft als onderdeel van een gevoelig mens zijn.
Vergeet niet dat we niet voor niets zulke leuke toffe mensen kunnen zijn en dat alleen de scherpe kanten ervan voor een hoop gedoe in je leven kunnen zorgen wat dat leuks laat ondersneeuwen in al die negatieve schisz….
Maar Bovenal; zijn we lief, leuk, oprecht, rechtvaardig, en vol compassie als gevoelig volk.
laten we dat vooral niet vergeten.
Yuhuuuuuuuuu
fijn ye lezen, te wetenl dat ik niet alleen ben.
veel herkenning. thx Anita
Dorien,
Helemaal eens met je reactie.
Met name met je visie op de etiketjes.
Dag Lia
@Lia,
Dank je wel Lia, fijn om te horen! <3
“Aangezien elke abnormaliteit die iemand in zijn volwassen leven gehinderd heeft aangemerkt kan worden als een persoonlijkheidsstoornis, hoeven we alleen nog maar te bepalen welke.”
Dit artikel is een goed voorbeeld van hoe arbitrair en niet-helpend etiketjes kunnen zijn.
Gebruik dit soort ‘diagnoses’ om jezelf en je valkuilen (de dingen waar je moeite mee hebt, emoties/gedachten/gedragingen die je belemmeren blijvend Liefde, Vrede en Geluk te ervaren) beter te leren kennen en te transformeren. Dat is de grote meerwaarde ervan: het laat je op een gestructureerde manier kennismaken met de blinde vlekken van je schaduwkant (de aspecten van jezelf die je ego liever niet wil zien en erkennen, omdat het zich dan schaamt en ontoereikend en slecht voelt) en deze erkennen, zodat je de tools in handen krijgt om ze ‘naar het Licht’ te brengen. Op die manier zijn diagnoses en etiketjes heel waardevolle hulpmiddelen en geven ze je KRACHT en empowerment.
Het gaat echter mis wanneer je je identificeert met zo’n etiketje of diagnose, of wanneer wij (en met name hulpverleners) andere mensen gaan identificeren met dat etiketje of die diagnose. Het inherente oordeel dat daarmee gepaard gaat (dat je in je WEZEN ‘anders’ bent, niet bij de ‘normale mensen’ hoort, niet in de maatschappij past), creëert/bevestigt het idee van separation, van afgescheidenheid. Dit geeft een mens vervolgens het gevoel ‘verkeerd’ te zijn, onwaardig en ontoereikend, en verhindert een gevoel (;het besef) van verbondenheid, wat juist de belangrijkste remedie is voor de onderliggende reden van die diagnose en dat etiketje! Door dit niet-helpende gebruik werken etiketjes dus juist ondermijnend in plaats van empowering. En dat is zonde en onnodig.
Geen mens IS een ADHD’er, autist, borderliner, afhankelijke persoonlijkheid of zelfs HSP’er. Ieder mens is een mens: een perfecte ziel die (al voor de geboorte) een ego heeft ontwikkeld als beschermlaagje om zich staande te houden in een niet-zo-perfecte wereld. Het ene beschermlaagje is schadelijker voor iemands eigen ziel of voor andere mensen dan het andere, en de ene ziel lijdt er meer onder dan de andere. Echter, ieder mens heeft zo’n schaduwkant, maar geen enkel mens IS die schaduwkant, dus is het nergens voor nodig om onszelf of een ander daarmee te identificeren.
Hoe minder wij dat doen, hoe meer kansen en mogelijkheden we de ander geven om zijn/haar eigen schaduwkanten te erkennen en te helen/naar het Licht te brengen.
Hoe meer mensen dat doen, die verantwoordelijkheid voor zichzelf en de wereld nemen om zijn/haar donkere kanten te helen en naar het Licht te brengen, hoe veiliger en perfecter onze wereld wordt.
En dus hoe minder noodzaak er zal zijn voor beschermlaagjes en de pijn, het verdriet en de etiketjes en diagnoses die die beschermlaagjes met zich meebrengen.
<3
@Dorien,
Dorien, Je weet het mooi te verwoorden, tot daar.
Ik weet zeker dat je niet weet hoe je dit moet bewerkstelligen! Is het wel? Of weet je dat wel? Weet je de fundamentele vraag die beantwoord moet worden (en in welke tostand) om jezelf van de denker te verlossen. Dan gaarne de oplossing.
Als je deze vraag niet kan beatwoorden.., zou ik niet goed weten waar je het over hebt. T is natuurlijk leuk om interessante woorden van anderen te herhalen. Maar als je zelf niet weet hoe het gaat, wat voor doel heeft het dan?
Of ben jij reeds in het licht? Of heb je die ambitie? Ik begrijp niet waarom je zo’n diep verhaal neerlegt zonder concrete oplossing!
@Will,
Will, het spijt me dat je niet concreet iets kan met wat ik zeg. Het is niet nodig om dat op een oordelende en confrontatiezoekende manier kenbaar te maken, dat kan ook op een voor ons allebei veel fijnere positieve en verbindende manier, maar dat is gelukkig een vaardigheid die je vanzelf ontwikkelt als je meer uit de voeten kan met deze materie. 🙂 Hopelijk kan ik daar nog wat in bijdragen met mijn reactie. Komt het doordat je zelf nog erg aan het worstelen bent met dit onderwerp? En wellicht daarom graag een shortcut, een kant-en-klare oplossing, aangereikt zou willen krijgen?
In dat geval begrijp ik heel goed je gevoel van frustratie en onmacht, maar juist daarin ligt de sleutel. Je bent als volwassene nooit onmachtig. Hoeveel onmacht je (zoals de meesten van ons, en met name als hooggevoelige) als kind ook hebt ervaren door allerlei niet-ideaal op jou afgestemde omstandigheden waar jij toen geen macht over had, je hebt NU altijd, op ieder moment, de mogelijkheid om in je eigen kracht te gaan staan, om de macht over jouw leven, denken, voelen, etc. in jouw eigen handen te nemen.
Jouw unieke oplossing kan jij alleen voor jou(w)zelf ont-dekken binnenin jou. Door door jouw eigen schaduwkant/ego/lijden heen te werken, door alle aspecten van je ego te leren kennen, ze te voelen en verwelkomen, en ze niet te veroordelen maar te erkennen en op die manier ‘naar het Licht’ te brengen. Dat is ‘de oplossing’: op die manier lossen op den duur alle delen van je ego waar je onder lijdt letterlijk op in het Licht. 🙂
Er is geen shortcut of kant-en-klare ‘oplossing’; je zal nog steeds door al die aspecten van je ego/lijden heen moeten gaan om echt vrij te zijn, maar om dat proces te vergemakkelijken en meer in verbinding te komen met dat Licht in plaats van met ‘de denker’, is meditatie een ontzettend goed hulpmiddel. Meditatie is een hulpmiddel om je terug te brengen bij jeZelf, bij jouw kern van Licht en Liefde. Daar laad je op en hervind je je kracht, als je even vergeten bent dat jij zelf alles in huis hebt om de macht over jouw leven (jouw denken, jouw voelen, jouw handelen) in handen te nemen. 🙂
In verbinding zijn met die bron, met je oorspronkelijke staat van Licht en Liefde, neemt alle neiging en behoefte weg om te oordelen. Je ego oordeelt, je Ziel niet. Hoe minder ego, hoe minder oordeel.
En dus, hoe meer mensen de verantwoordelijkheid en macht over hun eigen ego en lijden (en daarmee over hun leven) nemen, en zo meer en meer in contact komen te staan met die bron, met onze oorspronkelijke staat van Licht en Liefde, hoe minder neiging, behoefte en noodzaak er uiteindelijk zal zijn om mensen te classificeren aan de hand van etiketjes. De ‘oplossing’ van dit fenomeen begint dus bij jezelf.
In essentie is de ‘oplossing’ van elk lijden: meer Ziel en minder ego.
Hoe jij dat als uniek persoon wil bereiken is helemaal aan jou. De wereld zit vol wijsheid en hulpmiddelen. Jij zit achter het stuur en kan dus op zoek gaan naar de hulpmiddelen die bij jou passen. Op die manier bereik je de ‘oplossing’ voor jou.
Dit is zo ontzettend waar Dorien. Je verwoord het geweldig!
Ik werk in de psychiatrie en ik heb te maken met mensen met borderline. Daarnaast ben ik ook een healer, vooral op het gebied van chakrapsychologie.
In mijn ervaring zijn de mensen met borderline eigenlijk kleine kinderen die reageren vanuit een gekwetst ego. In mijn optiek zou het leren omgaan met gevoelens, deze leren loslaten en toelaten een goede manier zijn om te leren omgaan met borderline problematiek.
In mijn werk combineer ik de healing niet, aangezien ik hier werk als verpleegkundige en niet als healer. Mijn gidsen staan niet toe dat ik dat doe, omdat deze mensen in de psychiatrie nu nog deze les mogen afmaken. Wat ik wel kan doen is er zijn, ik voel wanneer iemand enorm in de knoop zit met de emoties bij het tweede chakra. Vaak zijn ze helemaal vast, en als ze boos worden kun je dat zien door het trillen, waardoor de energie eindelijk los komt. Het is misschien niet de beste manier om hun gevoelens los te laten vanuit het ego, maar het is de enige die ze kennen tot nu toe. Ik geef vaak juist ruimte voor het verdriet, de woede en laat ze uitrazen waarna ze weer rustig worden.
Als er ooit een combinatie gemaakt kan worden tussen psychiatrie en healing zou ik beginnen met het leren om om te gaan met de emoties bij het tweede chakra. Daarnaast aarding om goed los te kunnen laten. Oh en het reinigen van alle ruimtes, aangezien er hier heel veel energie hangt die ze vaak ook oppikken en op reageren met hun eigen pijnstukken.
kreeg de diagnose pas toen ik 51 was.totaan daar vele therapieën gehad. geen gerichte op b.line.psychiaters en psychologen, heb er aardig wat “leren kennen”. ben nu 64. wist mijn levenlang dat ik anders was dan anderen. ben al met al in staat geweest, beide mijn kinderen grotendeels alleen groot te brengen tot stabiele mensen. sinds +/- mijn borderline diagnose, wil mijn dochter geen contact meer met me. ze onthoudt haar kinderen van 8 en 6 een lieve oma, namelijk mij!
mvg, Therèse
Je verhaal raakt mij, Therèse, met name vanwege het laatste stuk. Mijn oudste dochter keert zich ook tegen mij, ondanks onze ooit zeer goede band. Ik vermoed dat de 'spiegel' te beangstigend is. We blijven de beste en liefste moeder van de hele wereld voor hen, maar zij dragen diezelfde smart als wij en zijn (nog) niet in staat hiermee om te gaan. Een stille troost is dat jij weet dat jij lief(de) bent, net als ik dat weet.
Hai, dit roept bij mij als moeder weer heel veel op en is herkenbaar.
Voeg er daarnaast ook nog eens ADD bij bovenstaande toe en het wordt heel gecomliceerd.
Ik houd niet van etiketten/ labels;( je bent ipv je hebt). Ik kon als hooggevoelige moeder (waar ik toen nog niet van gehoord had)niet goed omgaan met de vele acties/ reacties in mijn gezin, als zodanig herken ik mij in bovenstaand artikel.
E.Arons boeken zijn mij zeer behulpzaam geweest!!
Een erg leerzaam stuk en fijn te lezen, ik heb ook Borderline en weet dit sinds maart 2003. ik ben altijd op zoek naar dingen te lezen hier over waarvan ik weer kan leren.
Met mij gaat het eigenlijk best wel super goed op het moment en heb al 8 jaar een vaste relatie, dit gaat natuurlijk met ups en downs, maar dat is bij elke relatie normaal.
Thanks voor dit stuk, ben weer een stukje wijzer geworden na het lezen van dit stuk.
Groetjes van Margreet.
@Margreet, goed om te horen! Dank je wel voor je reactie
@Gordon,
Graag gedaan.
Ik wil er nog graag als reactie bij schrijven, dat als je Borderline hebt je altijd problemen blijft onder vinden van dit probleem of etiket, maar wie zegt dat jij zelf dat etiket op jou voorhoofd moet laten drukken, ik ben naast mij borderline ook gewoon een volwassen vrouw van bijna 38 jaar en problemen heeft iedereen in zijn leven met of zonder een Etiket.
Als je net als ik een cursus Vers hebt gedaan en deze nog dagelijks kan toepassen wordt het borderliner zijn minder en leeftijd helpt zeker, over gaat het Nooit, maar je leert er beter mee om te gaan en daardoor wordt je leven ook makkelijker.
Wie heeft trouwens ooit gezegd dat borderline hebben niet mee te leven valt; Niemand, mij leven is door mij borderliner Nooit Saai en dat is elke dag weer een uitdaging en ik houd daar wel van, mij leven is me gegeven met mijn lichamelijke klachten en met mijn geestelijke klachten en daar moet je zelf een mooi leven van maken, ik ben door deze klachten al sinds 2003 volledig afgekeurd helaas, maar Op geven zal ik Nooit doen, want ik ben het waard om ook een leuk leven te hebben en daar moet je voor willen vechten hoe moeilijk soms ook.
Groeten van een Vrolijke Borderliner, die trots is op haar zelf, elke dag weer 😉
Margreet.