In mijn boek schreef ik dat het krijgen van een burn-out mij volledig naakt deed voelen; pas nu, meer dan drie jaar later, besef ik de werkelijke betekenis hiervan.
Zoekend zijn
De overgang van een zorgeloze kindertijd naar een door hormonen beheerste puberteit was voor mij heel lastig, de overgang van adolescentie naar volwassenheid zo mogelijk nog lastiger. Ik kan me niet anders herinneren dan dat ik altijd heel zoekend ben geweest. Een zoeken dat af en toe destructieve vormen aannam. Meermaals liep ik met mijn hoofd tegen de muur, waarop de “We hadden het je toch gezegd!” commentaren uit mijn omgeving volgden. Na verloop van tijd was ik het vertrouwen in mijn eigen keuzes, dus in mezelf, volledig kwijt. Dus probeerde ik te zijn zoals iedereen met de daarbij horende ‘volwassen’ keuzes.
Identiteitsontwikkeling
Mijn identiteit kwam samen te vallen met wat ik deed en met wat (of liever met wie) ik in mijn leven had. Onbewust leefde ik volledig vanuit mijn ego dat nooit tevreden was en dat altijd verlangde naar meer, anders, beter.
De jaren voor mijn burn-out was mijn identiteit gebouwd op drie pilaren:
- Mijn werk als psychiatrisch verpleegkundige in de verslavingszorg, wat me bekwaam maakte
- Mijn gepassioneerde hobby en levensstijl als surfer, wat me onderdeel maakte van een – toch wel hippe – subcultuur
- Het hebben van vele vrienden, wat mij het gevoel gaf geliefd te zijn, ondanks de afwezigheid van een partnerrelatie (wat toen een groot pijnpunt was in mijn leven)
Valse identiteit
Maar toen kwam de burn-out die, met de kracht en snelheid van een tsunami, al deze pilaren onder mij vandaan maaide.
Het werd al snel duidelijk dat ik mijn baan als psychiatrisch verpleegkundige niet opnieuw zou kunnen oppakken; door het gebrek aan mentale energie lukte surfen mij niet meer en van die vele vrienden bleek het merendeel absoluut geen begrip te hebben voor burn-out.
De volheid van leegte
Dus bleef ik over met niets, althans, zo leek het toch. Nu besef ik dat het gewoon de dingen waren waarmee mijn ego zich identificeerde die wegvielen, maar niet het Zelf. Al het hebben en doen viel weg, maar niet het Zijn. Dat verklaart meteen waarom er tijdens mijn burn-out een diepe innerlijke rust en vredig gevoel over mij kwam. Iets dat ik nog nooit eerder had ervaren.
Grenssituatie
Eckhart Tolle omschrijft dit als het ervaren van een grenssituatie. Iets dat er voor zorgt dat alles waarmee je je identificeerde, alles wat je een zelfgevoel gaf, je wordt afgenomen. Opeens en op onverklaarbare wijze maakt de smart of de intense angst die je eerst voelde plaats voor een heilig besef van Aanwezigheid, een diepe vrede en rust, en ben je volkomen bevrijd van angst. Je wordt je bewust van je ware identiteit als bewustzijn zelf in plaats van datgene waarmee bewustzijn zich identificeerde.
Het nu-moment omarmen
Ik wist niet waarheen de burn-out mij zou leiden, dus ik leerde het nu-moment te aanvaarden en na verloop van tijd zelfs te omarmen. Ik voelde dat alles goed was, exact zoals het was. Ook al kon ik het op geen enkele manier logisch verklaren, ik wist dat deze zijnsperiode nodig was om mij voor te bereiden op iets anders.
De werking van het ego
Tevreden zijn met het huidig moment, dat is iets waar het ego een absolute hekel aan heeft. Het ego zal er alles aan doen om ons af te leiden van het hier-en-nu. Dit doet het o.a. door zich af te meten aan anderen, zich minder of meer te voelen. Door de (pijnlijke) verhalen uit het verleden te blijven herhalen of zich zorgen te maken over de toekomst. Schuld- en schaamtegevoelens op te werpen, te oordelen over anderen en onszelf. Door zich een slachtoffer te voelen en anderen verantwoordelijk te stellen. Constant naar bevestiging van buitenaf te zoeken. Zichzelf nooit goed genoeg te vinden. In schaarste en afscheiding te geloven. Door ‘ja…maar’, ‘als…dan’ en ‘wat als…’ melodietjes te zingen.
Hardnekkigheid van het ego
Mijn verlangen is om steeds meer vanuit mijn ware zelf te leven en mijn ego is daar absoluut niet blij mee. Het doet de laatste tijd dan ook ontzettend zijn best om mij hierin te dwarsbomen door te pas en te onpas de kop op te steken. Hoewel ik mij er meestal wel bewust van ben wanneer mijn ego in werking treedt, laat ik mij er toch soms nog door meeslepen. Achteraf ben ik dan telkens erg teleurgesteld in mezelf en juist daarmee geef ik het ego exact wat het wilt. Wanneer je jezelf op je kop geeft dan wrijft het ego al gniffelend in zijn handen want dan is zijn missie, namelijk voor afgescheidenheid zorgen, geslaagd.
Mild zijn voor jezelf
Wanneer je in een proces van loskomen van het ego zit, is het dus des te belangrijker om mild te zijn voor jezelf. Misschien moeten we zelfs trachten ook wat milder te zijn voor het ego zelf omdat het, althans vanuit zijn standpunt, tracht ons te beschermen (ook al bewerkstelligt het exact het tegenovergestelde). Iemand gaf me zelfs de tip om met je ego in dialoog te treden, het lijkt me het proberen waard. In elk geval is het beter om eens goed met jezelf te lachen wanneer je weer eens hebt gehandeld vanuit je ego, dan jezelf verwijten te gaan maken.
Aandachtig aanwezig blijven
Tijdens een crisis zijn we meestal heel aandachtig aanwezig bij onszelf. Het is de kunst om ook na de crisis, wanneer het dagelijks leven weer zijn ‘gewone’ gangetje gaat, bij onszelf aanwezig te blijven. Om niet opnieuw samen te vallen met al onze rollen die voortkomen uit doen en hebben. In mijn ogen hangt het optreden van een herval hier nauw mee samen, met het al dan niet aanwezig blijven bij jezelf. Mijn herval kwam nadat ik de lessen die ik tijdens mijn burn-out had geleerd weigerde te implementeren in mijn leven. Het was een duidelijke ‘stay awake‘ call.
De diepere zin van de werkelijkheid
‘De spirituele kern van het bestaan is door de wereld van tijd heen zichtbaar. Maar de meeste mensen ervaren dit nooit en weten zelfs niet dat het er is, tot er iets in hun leven gebeurt dat hen zo gevoelig maakt dat ze het sublieme beginnen te ervaren‘. Adyashanti
Jezelf vereenzelvigen met je ego-identiteit is het grootste obstakel om te kunnen ontwaken. Zoals Eckhart Tolle schrijft in zijn boek Een nieuwe aarde:
‘Leven naar een beeld dat je van jezelf hebt of dat andere mensen van je hebben is onecht leven – een andere onbewuste rol van het ego’. Een burn-out of andere crisis doet je loskomen van je ego-identiteit en maakt je wakker voor de diepere zin van de werkelijkheid.
Eenheidsbewustzijn
Wanneer je er voor open staat, kan een crisis je in contact brengen met je ware aard, met de Zijnsplek in jezelf. Leven vanuit de Zijnsplek in jezelf voelt totaal anders aan dan leven vanuit je verschillende ego-rollen. Je ego leeft volgens de wetten van de wereld, terwijl je ware zelf steeds meer belang hecht aan de universele wetten. De universele wetten zijn gebaseerd op het eenheidsbewustzijn. En hoe meer mensen ontwaken tot dit eenheidsbewustzijn, hoe sneller de wereld een betere plaats wordt.
Leestip:
Burn-out, het begin van verandering, Mieke Lannoey
