De gevolgen van het leven in een overprikkelde maatschappij

Recentelijk had ik een afspraak met enkele familieleden die ik lang niet had gezien voor een diner in een druk restaurant. Onderweg naar de ontmoeting voelde ik me zeer opgetogen. Mijn hart en ziel stonden wagenwijd open. Ik kon haast niet wachten tot ik hen, met wie ik me zo innig verbonden voel, zou terugzien. Ik húnkerde zelfs wanhopig naar de ontmoeting met deze mensen die ik zo liefheb. Echter, zodra ik het restaurant binnenkwam en aan de gereserveerde tafel aanschoof, veranderde alles.

Vanaf het moment dat ik aan tafel plaatsnam, was het alsof tegelijkertijd en zelfs binnen een minuut, een groot deel van mezelf – dat diepste deel – opstond en niet wegliep, maar wegrende uit dit etablissement. De woorden die ik plotseling zowel sprak als dacht, drongen nauwelijks door tot de oppervlakte van de dingen waar we over spraken – inhoudsloze, irrelevante zaken zonder enige diepgang en toegevoegde waarde aan ons geluk. Het duurde niet lang om er achter te komen waarom ik zo reageerde. Eén blik op de ruimte om me heen bevestigde mijn gevoel: overprikkeling.

Muziek knalde uit de boxen, terwijl meerdere televisieschermen volslagen zinloos hun geluid-gedempte beelden uitbraakten voor nog meer prikkels. Aan praktisch elke tafel zat op z’n minst één persoon met z’n hoofd in de telefoon. Mijn instinct adviseerde me deze plaats zo snel mogelijk te verlaten. Hier, met zoveel onnodige commotie om me heen, was het onmogelijk mijn ware gevoelens en gedachten te uiten, wat me deed beseffen dat het verminderen van dit soort overprikkeling in mijn leven prioriteit nummer 1 is.

Vanwege de overweldigende hoeveelheid informatiebombardementen en externe prikkels waar we ons volslagen zinloos aan blootstellen (hoe vaak laat je in huis de tv aan, alleen maar voor het ‘achtergrondgeluid?’) missen we ruimte, ruimte om dieper te gaan dan de oppervlakkige buitenkant die we tonen, wie we werkelijk zijn en hoe we ons leven invullen.

Meestal komt het – toegegeven of niet – door overprikkeling, dat ons heeft geconditioneerd onszelf buitengewoon ongemakkelijk te voelen in een rustige, intieme sfeer en ontmoeting met anderen en/of onszelf. Dergelijke situaties vragen om introspectie. Ze verlangen van ons de diepere en authentieke delen van onszelf ter tafel te brengen. De meesten van ons echter, hebben als gevolg van opgeslokt worden in oppervlakkigheden en overprikkeling, totaal geen idee wat authenticiteit is en zoals we allemaal weten is angst voor het onbekende wellicht wel de grootste angst van alle angsten. Het maakt niet hoe je een situatie bekijkt, het eindresultaat blijft gelijk: de gevolgen van het niet uit een overprikkelde maatschappij kunnen stappen, resulteert in een leven dat in veel opzichten eigenlijk geen leven is.

Welke effecten heeft een overprikkelde maatschappij op ons?

Herinneringen verzamelen

Wanneer we voortdurend worden overspoeld met kunstmatige stimulatie, hebben we nauwelijks ruimte en oog voor de werkelijkheid van het nu. We gaan bijvoorbeeld uit met vrienden en leggen veel teveel nadruk op het maken van foto’s voor de ‘sociale media’ en het ‘bijwerken van onze statussen’ over ‘wat we aan het doen zijn’, in plaats van te genieten van het moment zelf. Hierdoor beroven we onszelf van de mogelijkheid om echte herinneringen te bewaren aan een leuk moment. Fysiek aanwezig zijn betekent nog niet dat je er dan ook werkelijk bent, met hart en ziel.

Zelfbeeld

Wanneer we er niet in slagen voldoende stilte en tijd voor onszelf te reserveren of tijd in het NU met anderen te delen, sturen sociale media, films, tijdschriften enz. verborgen boodschappen dat we niet ‘goed genoeg’ zijn en beter naar ons leven moeten kijken, dat we het beter moeten doen en dat we iets ‘moeten worden’ wat we niet zijn. Voor velen is het gevoel ‘niet goed genoeg te zijn’ een voortdurende strijd, met depressie en angst tot gevolg. Kwali-tijd met onszelf doorbrengen en uitzoeken wie we werkelijk zijn, wat onze diepste wensen en verlangens zijn, leidt uiteindelijk en onvermijdelijk tot één conclusie: Dat wie we zijn al meer dan genoeg is.

Relaties

De gevolgen van het leven in een overprikkelde maatschappij

Dat overprikkeling relaties negatief beïnvloedt is vrij duidelijk – we zijn meer gericht op andere mensen en dingen dan op degene in wiens gezelschap we verkeren. We maken ons meer zorgen over wat anderen van ons denken, of wat we denken van het nieuwste bericht op Facebook, Twitter of Instagram, dan dat we aandacht hebben voor wat onze partner, vriend of familielid denkt of voelt. Dat maakt het aardig ingewikkeld om diepe, duurzame en betekenisvolle vriendschappen op te bouwen.

Daarmee bedoel ik niet dat alle kunstmatige stimulatie van buitenaf slecht is. Er is uiteraard ook veel goeds (zoals deze website, die ons in de gelegenheid stelt contact te maken met gelijkgestemde mensen). De sleutel is welke keuze we maken hoe we het gebruiken. Sociale media kan erg leuk zijn, vooral als we onszelf en anderen helpen ons hart te openen voor verhelderende, bewustzijnsverruimende onderwerpen, in plaats van je alleen maar te richten op al het slechte nieuws uit ‘de wereld.’ Ook televisie kan daar een bijdrage aan leveren, mits we bewust kiezen voor programma’s die ons verheffen in plaats van ons naar beneden te trekken, wat er alleen maar voor zorgt dat we ons meer bezighouden met negativiteit in plaats van positiviteit. Mobiele telefoons zijn uiteraard ook hartstikke leuk. Vanzelfsprekend omdat we elkaar daardoor altijd kunnen bereiken, maar belangrijker: te weten waar we zijn. Het vinden van de juiste balans tussen kunstmatige prikkels en creatieve, authentieke prikkels van binnenuit – die naar boven komen als we een rustigere omgeving creëren en onszelf de ruimte geven te ervaren – is zonder twijfel een enorme uitdaging in de huidige maatschappij waar we nu in leven, maar het is de inspanning méér dan waard.

Shelley M. White

Bewaar voor later op Pinterest:

De gevolgen van het leven in een overprikkelde maatschappij

5-hoek

Overige artikelen

Je thuis voelen in de onveiligheid van transformatie
De 10 krachtigste volledig natuurlijke ‘antibiotica’ die we kennen
In liefde leven: foute keuzes bestaan niet
“Hygge” – 5 simpele manieren om een eeuwenoude Deense oefening voor bewustzijn in je leven te verwerken
Labels zijn bedoeld voor kruiden
5 manieren om een duurzamere reiziger te zijn
Willen we op een duurzame manier verder leven of kiezen we voor een leven gericht op puur eigenbelang?
8 kenmerken die een relatie kunnen blokkeren of stoppen
Waarom je de frequentie van je muziek wellicht wilt aanpassen
Waarom we ons tegen verandering verzetten & hoe we dat stoppen
Emotionele Eerste Hulp voor angstige hoogsensitieve kinderen
Het herstellen van je oorspronkelijke blauwdruk