Hoogsensitiviteit bij kinderen

Huilbuien, dolle uitbundigheid, driftaanvallen,… Ze horen bij elk kind. Maar wat als jouw kind zich compleet verliest in zijn emoties en maar blijft doordrammen? Hoogsensitiviteit kan dan een verklaring vormen.

‘Een hoogsensitief kind (HSK) is een normaal kind’, stelt Reinhilde Vermeulen, psychotherapeute en HSK- deskundige meteen gerust. Ze is zelf ook hoogsensitief. ‘Het is een normaal kind met een zéér fijngevoelig zenuwstelsel. Daardoor worden zintuiglijke waarnemingen uitvergroot ervaren, omdat externe prikkels als het ware ongefilterd naar binnen komen.

Hierdoor raakt het kind overprikkeld, met vaak sterke emotionele reacties tot gevolg. Omdat dit heel uitputtend werkt, heeft een HSK veel tijd nodig om tot rust te komen en te recupereren. Ook fysiek kunnen heftige reacties voorkomen: een gevoelige huid, allergische reacties, het bekende buikpijnverhaal, het niet verdragen van etiketjes in de kleding,…’Oordelen; je kind gaat geloven dat hij zo is.

GEEN ENGE ZIEKTE

Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap en is genetisch bepaald. Volgens Elaine Aron, auteur van het boek ‘Hoog Sensitieve Personen’, is vijftien tot twintig procent van de bevolking hoogsensitief. Zij wijst erop dat hoogsensitiviteit géén enge ziekte is en al zeker niet het zoveelste vakje om je kind in te duwen.

Toch is een HSK herkennen, erkennen en juiste opvang bieden, cruciaal. Het kan het verschil betekenen tussen een kind dat opgroeit tot een zelfzekere volwassene of iemand die een lange weg moet afleggen, op zoek naar zichzelf.

Typische  karaktereigenschappen van een HSK zijn:

  • Heftige emoties ervaren (positief en negatief).
  • Gevoelig zijn voor harde geluiden
  • Snel bang en angstig zijn
  • Neigen naar perfectionisme, gepaard met faalangst.
  • Erg begaan zijn met het lot van anderen met een groot inlevingsvermogen.
  • Snel overprikkeld en geagiteerd raken
  • Een scherp oog voor detail hebben
  • Dagdromen en de behoefte hebben om zich regelmatig terug te trekken.
  • Veel slaap nodig hebben
  • Minder gemakkelijk kunnen doseren
  • Blokkeren onder druk

MOEILIJK KIND

Vaak krijgt een HSK de stempel van ‘moeilijk kind’, omdat het, eens het overprikkeld is, moeilijk te kalmeren is. Het weet dan geen raad meer met zichzelf, zeurt, huilt en kan niks meer verdragen. Dat kan je als ouder wanhopig maken. Maar net zoals voor elk kind bestaat er ook voor een HSK helaas géén handleiding. Ieder kind verschilt en vraagt dus een andere aanpak.Het sandwichkind- middelste kind

Toch zijn er een aantal tips die kunnen helpen bij het opvoeden van een hoogsensitief kind:

DO’s:

– Erkenning en empathie zijn bij een HSK heel belangrijk. Als jij de gevoelige aard van je kind accepteert, zal het dit zelf namelijk ook makkelijker doen. Het zal zo voor beide partijen een stuk eenvoudiger worden ermee te leren omgaan. Laat je kind dus weten dat het oké is veel te voelen. Het moet beseffen dat sterke emoties hem niet  ondergeschikt maken. Vertel je kind dat een rijke belevingswereld een mooie meerwaarde is in zijn leven; hierdoor kan hij bijvoorbeeld intenser genieten van positieve sensaties zoals vreugde.

  • Zorg voor gezonde ontspanning. Laat je kind iets doen waar het zich prettig bij voelt. Dit kan een hulp zijn om emoties te leren kanaliseren.
  • Let erop dat je kind voldoende nachtrust krijgt en creëer een prettige regelmaat. Een kind heeft dit nodig om in balans te blijven.
  • Wees je er als ouder ook van bewust dat het jouw kind is dat moet leren omgaan met de harde buitenwereld, en niet andersom. Om een mate van begrip te krijgen, is het goed een informerend gesprek te voeren met de leerkracht. Anderzijds kan je niet verwachten dat zij je kind perfect opvangen.

DON’Ts:

  • Tracht extreme stemverheffingen, woede-uitbarstingen en beschuldigingen te vermijden. Die hebben een diepe impact. Hoogsensitieve kinderen hebben namelijk de neiging om alle schuld op zich te nemen. Dit kan op latere leeftijd de ontwikkeling van
    een laag zelfbeeld tot gevolg hebben.
  • Probeer opmerkingen als ‘doe niet zo flauw’, ‘wees eens flink’, of ‘ben je nu wéér aan het janken’ achterwege te laten. Een HSK ervaart dergelijke uitspraken snel als vernederend. Bijgevolg kan het schaamte ontwikkelen voor zijn sterke emoties en
    dichtklappen. Angst en introversie kunnen dan postvatten.
  • Het kind onnodig blootstellen aan groepsdruk verhoogt de kans opoveraanpassing. Het gaat van alles doen om niet op te vallen. Zó sterk dat het contact met zijn emoties gaat schuwen. Hierdoor kunnen later identiteitsproblemen ontstaan. In het uiterste geval kunnen depressies of zelfs zelfmoordgedachten een voedingsbodem krijgen. Dit manifesteert zich soms op jonge, maar ook op latere leeftijd.
  • Vermijd een volgepropt schema. Veel kinderen moeten van de ene activiteit naar de andere rennen. Voor een HSK verhoogt dit de kans om overprikkeld te raken.

GRENZEN STELLEN
Een van de grote uitdagingen bij een HSK ligt in het aangeven van grenzen. Als je kind voldoende ruimte krijgt om zijn emoties te uiten, is er ook het moment dat hij zich moet herpakken. Hij moet begrijpen dat het leven verder gaat. De timing voor dit moment verschilt van kind tot kind. Het is aan de ouder om dit aan te voelen.

Dit kan je doen als je kind overprikkeld is:

–    Neem de prikkels weg.
–    Zorg dat je kind tot rust komt.
–    Ga iets doen waarvan je weet dat het je kind ontspant.
–    Stel het gerust, haal het terug in het hier en nu.
–    Communiceer en erken z’n gevoelens, maar benoem ook z’n ongewenst gedrag
–    Leer je kind begrijpen wat er met hem gebeurt.
–    Laat weten dat je om je kind geeft, ook als het overprikkeld is.

Info:
Voor meer info kan je terecht bij HSP Vlaanderen;  onderwijs’ aan. Alle info: www.hspvlaanderen.be

 

Gast Auteur

Gast Auteur

Verzamelnaam voor alle artikelen die door gast auteurs zijn geschreven. Ook met ons samenwerken? Wij werken graag samen bewuste ondernemers die een mooiere plek maken van deze wereld. Je leest er hier meer over
5-hoek

Overige artikelen

Hoogbegaafde kinderen: Een tien voor verwondering en respect
Waarom zijn er juist nu zoveel hsp-ers op aarde?
Onverwerkt trauma als oorzaak van angsten
Zelfdoding vanuit zielsperspectief
Uit nieuw onderzoek blijkt dat placebo’s effectiever worden in de behandeling van ziektes
Je thuis voelen in de onveiligheid van transformatie
“Hygge” – 5 simpele manieren om een eeuwenoude Deense oefening voor bewustzijn in je leven te verwerken
5 manieren om een duurzamere reiziger te zijn
In ieders leven zit een heldenreis verborgen
Waarom je de frequentie van je muziek wellicht wilt aanpassen
Waarom we ons tegen verandering verzetten & hoe we dat stoppen
3 manieren om sneller in slaap te vallen & voor een betere nachtrust