‘De Kybalion’ of de Zeven Hermetische Wetten

Inzicht in de achtergrond en bedoeling van de Kybalion.

Eeuwenlange mondelinge traditie en alle wijsheidtradities vertellen over het bestaan van universele wetten.

Over de achtergrond van de Kybalion is weinig met zekerheid te zeggen. De auteurs hebben ervoor gekozen om anoniem te blijven en noemen zichzelf de ‘drie geïnitieerden’. Ze geven wel aan dat de inhoud van ‘de Kybalion’ de originele waarheden betreft die Hermes Trismegistus duizenden jaren geleden al onderwees. Deze kennis is waarschijnlijk eeuwenlang mondeling doorgegeven tot het op schrift is gesteld. Dát gebeurde in een tijd dat de voorheen geheimgehouden kennis (enkel toegankelijk voor ingewijden) openbaar gemaakt mocht worden.

In de Kybalion worden zeven hermetische principes beschreven. Deze zeven principes bevatten een Universele Waarheid over de essentie van de aard, betekenis en werking van het Universum als geheel. Het zijn Universele wetmatigheden en Universele wetten die gericht zijn op het één-worden van Alles-Wat-Is, op Harmonie! Inzicht in deze zeven principes kan evengoed dienen als sleutel om zicht te krijgen op de achterliggende overeenkomsten tussen alle (oude) wijsheidtradities.

Het ‘Hermetisme’ is een hellenistische religie uit de late oudheid ((ca. 323 – 146 v. Chr.en een periode in de Griekse geschiedenis) rondom de mythische leraar Hermes Trismegistus. Het Hermetisme ontwikkelde zich gelijktijdig met het gnosticisme, het neoplatonisme en het vroege christendom. Het zijn belangrijke pijlers van de Europese esoterie, met name sinds de opleving in de renaissance.

Het woord “hermetisch” wordt ten minste al sinds de 17^e eeuw gebruikt en is afgeleid van het middeleeuws Latijnse ‘hermeticum’ dat weer is afgeleid van de naam van de Griekse God Hermes. Het oud-Griekse woord ‘herma’ betekent ‘steen, of zuil’ en duidt op de vierkante of rechthoekige stenen zuilen die de Grieken gebruikten om met de goden te communiceren. Meestal stond op de top van deze zuilen het hoofd van Hermes met baard.

Hermes vertoont veel overeenkomsten met de Egyptische maangod Thoth. In het hellenistische Egypte werden Thoth en Hermes als één god vereert. Deze twee-eenheid kreeg als naam Hermes Trismegistus en had een sterk menselijk voorkomen. Hij zou de schrijver zijn van de Hermetische filosofie, de Hermetische Wetten – de Kybalion. Hermes Trismegistus markeert het begin van een esoterische traditie die nu hermetisme, hermetiek of de gnostieke -hermetistische traditie genoemd wordt.

De Zeven Hermetische Principes, waarop de hele Hermetische filosofie is gebaseerd, zijn:

1. Het Principe van het Geestelijke (gedachtenkrachten)
2. Het Principe van Overeenstemming
3. Het Principe van Trilling
4. Het Principe van Polariteit
5. Het Principe van Ritme
6. Het Principe van Oorzaak en Gevolg
7. Het Principe van Gender

Het gedachtengoed van de Hermetische traditie

In de oude wijsheidsgeschriften kom je de uitdrukking tegen in de sfeer van:

‘Ik ben jou, jij bent mij, wij zijn in elkaar’.

Die grote mate van verbondenheid zijn wij kwijt geraakt, omdat we  denken vanuit de materie en de afgescheidenheid.

In de mystiek en in de Westerse esoterie, met parallellen daarvan in het Oosten, wordt ervan uitgegaan dat er meer is dan alleen de materie. Wij zijn opgevoed in een tijd waarin wij leven met een mechanistisch wereldbeeld en een materialistische wetenschapsopvatting (gebaseerd op dat wat uit de materie te verklaren is). De materie wordt onderzocht tot in het kleinste molecuul. Daarmee hoopt men dat wat niet zichtbaar is wetenschappelijk te verklaren. In de visie van de wijsheidtradities is het universum ‘multidimensionaal’ en bestaan er vele lagen of niveaus van realiteit, waarbij de fysieke realiteit in feite slechts één van deze lagen of niveaus is. Het universum is veel groter en verrassender dan wat we op grond van onze bekende vijf zintuigen en ons gewone dagelijkse bewustzijn  vermoeden. Wij mensen zijn zélf een onderdeel van dit universum. De universele waarheid is daardoor een wetenschap over onszelf. De Hermetiek is een wetenschap van het goddelijke, het universum, de mens en de verhouding tussen deze drie.

De meeste geschriften hebben een filosofisch karakter, maar zijn religieus van aard. De Hermetici zagen de werkelijkheid als één organisch, levend geheel, waarin alles met alles samenhangt. Het gaat uit van de Ene en de adem daarvan, die zich verdicht tot materie. Men ziet de stof als een uitvloeisel van datgene, wat ooit als Geest, als Licht begonnen is. God is in ieder molecuul aanwezig. Alles draagt het goddelijke in zich. Er is niets dood, het verandert alleen; nooit zal iets verdwijnen, zelfs de dode steen draagt de goddelijke kern in zich. Als alles is voortgekomen uit de Ene, wil dat ook zeggen dat de Ene in alles aanwezig is. Wat daar direct uit volgt is dat alles een verbinding heeft met elkaar.

God is in de Hermetiek de Verborgene en de Bron van het Al. en wordt het Ene of de Ene, het Goede of de Goede genoemd. God is mannelijk noch vrouwelijk, persoonlijk noch onpersoonlijk. De mens kan tot ‘hem’ opstijgen, maar ‘hij’ bemoeit zich niet rechtstreeks met aardse aangelegenheden. Zonde en vergeving zijn in de Hermetiek onbekende begrippen.

Het universum is net als God een levend wezen en is door God voortgebracht. Je leert God en het universum kennen als je de werkelijkheid leert begrijpen.Het Griekse woord ‘kosmos’ betekent zoveel als ‘orde’ en ‘versiering’ en ‘universum’.

De mens is stoffelijk, sterfelijk en tot het kwade geneigd. Innerlijk is hij geestelijk, onsterfelijk en geneigd tot het goede. In het stoffelijke lichaam bevindt zich de ware, geestelijke mens. Deze bezit verstand (logos) en geest (nous). De gangbare opvatting is dat het verstand de mens doet begrijpen en dat de geest hem het intuïtieve inzicht in de eenheid van de dingen geeft.

Het doel van de Hermetiek is om de mens in te wijden in de verborgen werkelijkheid die zich in en achter de zichtbare werkelijkheid bevindt.  Via kennis over jezelf en het universum kun je komen tot een intuïtieve godskennis en wellicht tot een persoonlijke en directe godservaring komen. De combinatie van deze godskennis en – ervaring wordt de hermetische gnosis genoemd. De Hermetische Wetten en andere overgeleverde geschriften hebben tot doel de mens de weg naar de gnosis te leiden. Het doel is: om het goddelijke te kunnen ervaren moet de mens tot zijn ware zelf komen en dus wakker worden uit de verdovende roes waarin hij kan verkeren. De hermetici waren ervan overtuigd dat dit een moeilijke weg vol hindernissen is en dat velen de weg nooit vinden…of steeds weer kwijt raken. Het uiteindelijke doel is de ervaring van de goddelijke werkelijkheid. Deze kan niet geleerd worden, enkel persoonlijk beleefd. Dit noemden zij bevrijding of verlichting.

Een definitie van gnostiek is:

De gnosis is te allen tijde ervaren als een verlichting, een intuïtieve kennis en zekerheid, niet een product van het logisch of rationele denken, maar een geestelijk inzicht, waardoor ikzelf en de werkelijkheid die mij omringt, doorzichtig wordt. (R.v.d.Broek)

Ook de hedendaagse gnosis of esoterie kun je je alleen eigen maken door te werken aan jezelf. Nog steeds worden nieuwe inzichten gevonden, denk maar aan de Nag Hammadi geschriften die pas in 1945 werden gevonden en in de grote belangstelling voor b.v. het ThomasEvangelie.

Eeuwenlange (mondelinge) traditie en alle wijsheidstradities vertellen over het bestaan van universele wetten. Andere beschrijvingen van deze wetten kun je lezen b.v. bij de Chinese wijsgeer Lao Tse met de Tao Te Tjing, en ook de Kabbalah, de Veda etc. beschrijven deze universele Wetten.

Achtergrond over het verhaal van Hermes;

De wortels van Hermes liggen in het oude Egypte.

In Egypte was Hermes een grote en zeer bijzondere kracht, ongeveer zoals wij voelen bij Boeddha, Jezus of Pythagoras. Hij zou de achterliggende kracht zijn van de Hermetische filosofie waar de Kybalion een geschrift van is. De oude Egyptenaren waren zo onder de indruk van zijn diepzinnigheid dat ze hem vergoddelijkten en hem de naam Thoth gaven.   Hermes Trismegistus werd hiermee een belichaming van de wijsheidsgod Thoth. Thoth was de uitvinder van het schrift. Thoths heilige dier is de Ibis en zijn attributen zijn de schrijftafel en griffel. De Griekse beschaving deed hetzelfde, maar noemde hem toen Hermes, god van de wijsheid. Trismegistus betekent “driewerf groots” (fontein van wijsheid) Dit zou een verwijzing kunnen zijn naar de onbekende schrijvers van de Kybalion: de drie magisters of de drie geïnitieerden. Hermes Trismegistus werd gezien als de grote kracht van wijsheid, grootvader van de alchemie, grootmeester van de magie, astrologie, heelkunde, botanica en de natuurkunde.

Hermes, de Griekse boodschapper der goden

Hermes was de zoon van de oppergod Zeus en de bergnimf Maia. Zeus stelde Hermes aan als bode van de Olympische goden, hij werd de gids van de zielen van gestorvenen naar de onderwereld en geldt als de patroon van  reizigers en dieven. (Verwant met Hermes gevleugeld schoeisel zijn de zevenmijlslaarzen van Klein duimpje) Hij is ook de god van de handel, het verkeer en de welsprekendheid. Ook aan Hermes wordt de uitvinder van het schrift, de wiskunde en de astronomie toegeschreven. Er werden allerlei nuttige en aangename zaken aan Hermes toegeschreven, zoals de lier, fluit, maten en gewichten en ook de sport. Ook werd Hermes beschouwd als god van de slaap en de dromen: door aanraking met zijn herautstaf of met zijn door Apollo geschonken gouden toverstaf opende en sloot hij ogen. De Romeinen kenden Mercurius als de god van handel en winst. Mercurius is van Griekse oorsprong en heeft veel gemeenschappelijk met Hermes. Jung b.v. gebruikte ook voor Hermes de Latijnse naam Mercurius. Mercurius is een sleutelfiguur in het alchemistische proces. Mercurius is de tweede planeet na de maan en de middelste van de zeven heilige metalen: het kwikzilver.Jung noemt Mercurius als sleutel voor de overwinning van de schijnbare dualiteit. Volheid en leegte, mannelijke en vrouwelijk, links en rechts, onder en boven, broers en zussen, yin en yang….het zijn allemaal polen van dezelfde energie. Het Mercuriusproces kun je teruglezen in de beschrijving van de Hermetische Wetten; de Kybalion.

Als alles uit het Ene is, is er geen scheiding. Het heeft een andere aard, het heeft een ander karakter.

“o, mensen van de aarde, geboren en samengesteld uit de elementen,

Begiftigd met de goddelijke geest in u, ontwaakt uit uw onwetendheid.

Wees eenvoudig en bedachtzaam, realiseer u dat “thuis” niet op Aarde is maar in het Licht.

Waarom heeft u zichzelf overgeleverd aan de dood, terwijl de macht tot onsterfelijkheid u is geschonken?

Wordt bewust, treedt uit het duister en wij corruptie voor eeuwig af.

Bereid je er op voor om via de Zeven Inwijdingen te groeien

Om aldus je ziel samen te laten smelten met het Eeuwige Licht.

Wanneer de voetstappen van de Meesters klinken, moge dat de oren –

van een ieder die er klaar voor is – openen.

Zijn de oren van de leerling eenmaal open dan klinkt ook de stem die ze vullen zal met wijsheid.”

Citaat uit de geschriften van Hermes

(hier leest u een vervolgartikel waar de 7 principes verder worden uitgelegd)