Een cliënt vroeg me laatst: “hoe hou je het vol? Om iedere dag van mensen te horen dat ze in de put zitten, wanhopig of depressief zijn, zich geen raad weten met zichzelf en hun problemen?” Ik begrijp de vraag, maar het is allesbehalve een opgave.
Ooit las ik ergens de zin: “What flows through you, comes to you”. Wat je aan een ander geeft, geef je aan jezelf. Wat vanuit jou stroomt naar een ander, stroomt natuurlijk door je heen. Dat kan niet anders. Daarbij, je kunt niet delen wat je niet bezit. Dus het delen van inzicht, begrip en mededogen, is impliciet de boodschap aan jezelf – hierover beschik ik, dit vermogen bezit ik. Daar jezelf iedere dag aan te herinneren is een enorm geschenk. Daarom houd ik het vol.
Hulpverlening gaat niet over de problemen van mensen, het gaat over het vermenigvuldigen van inzicht, kennis, wijsheid, opluchting, frisse moed, een nieuwe kijk of een ontlasten van pijn of verdriet. Onze problemen zijn een aanleiding, en een directe stuwkracht naar een hoger bewustzijnspotentieel dat ligt te wachten om door ons geleefd te worden.
Mediteren
Maar de in mijn ogen belangrijkste factor waardoor ik persoonlijk volhoud, is door iedere dag te mediteren. Op z’n minst en het liefst een uur. Eerder was ik er niet zo happig op om dit met mensen te delen, maar de tijd dat meditatie wordt afgedaan als iets vaags en onproductiefs voor zweverige hippies is nu wel voorbij, geloof ik.
De wetenschappelijke bewijzen blijven zich opstapelen: meditatie verhoogt onze concentratie en focus, boost ons immuunsysteem, vermindert angst, piekeren en depressies; het verlaagt onze bloeddruk, verbetert ons oplossend vermogen; het zelfhelend en zelfregulerend vermogen van ons lichaam neemt toe en het verbetert onze slaap.
Ongetwijfeld is er nog veel meer waaraan het bijdraagt, maar dit is even een greep uit de recent wetenschappelijk bewezen voordelen. Mij helpt meditatie voornamelijk om niet meegenomen te worden in alle verhalen. En niet alleen de verhalen van andere mensen die ik dagelijks hoor en, soms langdurig, volg. Het gaat ook over mijn eigen verhaallijnen en de dialogen in mijn hoofd.
En waar meditatie eerst een exercitie was als onderdeel van mijn dagelijkse routine, merk ik hoe langduriger mediteren je algehele levenshouding drastisch transformeert.
Weten wat er gebeurt terwijl het gebeurt
De, naar mijn mening, beste definitie van meditatie is: ‘weten wat er gebeurt terwijl het gebeurt’. Eenvoudigweg het trainen van opmerkzaamheid: waarnemen, observeren wat er in onze gedachtenwereld en gevoelsleven gebeurt. Zonder het te hoeven veranderen, zonder het te beoordelen, gewoon simpelweg getuige zijn van wat zich voordoet in mij en mijn omgeving. Het gevolg van het langdurig verblijven in deze waarnemersrol -langdurige meditatie- kan zijn dat we complete leegte, stilte, eenheid of soms zelfs alwetendheid en verlichting ervaren. Puur geluk. Maar dat is niet het doel van meditatie, dat kán een gevolg zijn. Het doel is opmerkzaamheid, simpelweg het opmerken wat er gebeurt terwijl het gebeurt.
Meditatieve levenshouding
Opmerkzaamheid. Weten wat er zich in je voordoet terwijl het zich voordoet. Deze omschrijving van meditatie leent zich voor veel meer dan enkel een dagelijkse oefening, even die pauze in alle drukte, een tooltje om te ontspannen.
Deze opmerkzame instelling kun je ook tot primaire levenshouding maken. Door in de rol van de waarnemer te blijven, ontstaat er afstand, een onthechten van dat wat er zich afspeelt in ons leven. Langzaam maar zeker lossen de identificaties met al onze rollen op en wordt de lading van het ‘drama’ in ons leven relatief en lichter. We kunnen vanuit deze afstand kiezen óf en hoe we reageren op alles wat zich voordoet in onze omgeving; de kunst van bewuste creatie. Dit leidt ons tot meesterschap over onszelf en ons leven.
Een meditatieve levenshouding klinkt ingewikkeld, maar het is een zeer eenvoudige keuze die we allemaal kunnen maken. Dat betekent niet dat het makkelijk is, allesbehalve; het is ware topsport om ons brein af te leren zich reactief vast te bijten in alles wat ons overkomt. Het is intensieve mentale arbeid om ons bewustzijn te verschuiven van wat ons in die buitenwereld overkomt – ‘wiens schuld is het, hoe los ik het op, wat deugt er niet’ – naar onze binnenwereld – ‘wat ervaar ik, wat gebeurt er met me en wie kies ik te zijn ten opzichte daarvan?’-.
Een meditatieve levenshouding betekent om je heen te kijken, waar te nemen wat er in je gebeurt en te kiezen hoe jij je tot die gebeurtenis wilt verhouden. Jezelf in alle ervaringen die je hebt de vraag te stellen: welke opties heb ik in mijn gedrag, mijn gedachten en mijn houdingen ten opzichte van deze gebeurtenis. Wat vind ik nu op dit moment de hoogste en mooiste versie van mezelf waaraan ik uiting kan geven?
Van een reactief naar een creatief leven
Deze levenshouding maakt ons vrij, het maakt dat wij zelf regie nemen over ons gedrag en zelfs over onze gedachten. Door de keuzeruimte die ontstaat vanuit opmerkzaamheid. Dit maakt het verschil tussen een reactief leven en een creatief leven. Als we deze opmerkzaamheid bewust en langdurig in ons systeem brengen, wordt de waarnemersrol onze eerste natuur, onze primaire reactie, wat ons een enorme macht en onafhankelijkheid schenkt in alle situaties.
Op deze manier onthechten we ons van onze verhaallijn, het dramaniveau van ons leven, waarin we gelijk hebben, boos zijn, onterecht behandeld worden, of verdrietig, angstig of zelfs wanhopig zijn. We pakken de macht terug, door zelf de verantwoordelijkheid te nemen in het kiezen hoe we reageren. Vanuit deze geesteshouding is er niets om bang voor te zijn, maar richt je je erop je angst waar te nemen en het beter te willen begrijpen. Het gaat er niet om of je gelijk hebt, of wiens schuld het is dat je boos bent, je bent er op gericht op te merken wat boosheid doet met je en hoe jij je ertoe wenst te verhouden.
De kunst van menswording
Deze houding, ons Zelf te verheffen boven onze emoties, gedachten en primaire reacties, dit is naar mijn idee ‘de kunst van het mensworden’. Het is ons streven naar ware vrijheid, naar puur onszelf zijn. Loskomen van de laag van de omstandigheden, en ons begeven naar de laag van onze innerlijke mogelijkheden.
Want wat betekent vrijheid voor ons als we geleid worden door emoties die ons overkomen, of gedachten en reacties naar aanleiding van wat zich voordoet in onze omgeving? We worden bepaald door externe omstandigheden waar ons ego op reageert, dat heeft niets te maken met authenticiteit en zelfbeschikking. Dat is geen leven, we worden geleefd.
De kunst van menswording houdt naar mijn idee in, onze automatische instinctmatige neigingen van onze gedachten en emoties te overstijgen, zodat we handelen op het niveau waarop we werkelijk creëren, bijdragen aan een volgende, meer bewuste en hogere versie van onszelf.
Dag Jentien
Ik vind je artikel fantastisch verwoord: ‘de kunst van menswording’. Je gaf me een extra boost om ermee door te gaan. Jouw artikel geeft me zo’n goed gevoel.
WAUW, moeilijk om het te verwoorden
Duizend maal dank hiervoor
Pascale Desmadryl
Handige tool ook om beter en beter met men autisme om te gaan en zeker in zake overprikkeling. Gedachten gaan vlotter door me heen en kom zo vlugger terug bij mezelf. Merk groot verschil tussen ik nu en 8maand geleden als ik er met begon. Ik kan inderdaad veel beter uit de observatorrol kijken en word steeds minder overspoeld. Niet dat ik wil zeggen dat daarmee men autisme weg is of makkelijker is. Het is gewoon een nieuwe manier van omgaan met. Het vraagt allessinds veel karakter en doorzetting toch in mijn geval. Maar helpt me ook om uit gebruik te raken en het leven nuchter te willen ervaren met de moeilijkheden dat het met zich meebrengt. In mijn geval thank god for meditation. ☺
Ik zou graag willen weten hoe je een uur meditatie inlast in je dagelijks leven. Naast werk, kinderen, huishouden
Als ik eenmaal probeer te mediteren thuis wil ik alleen maar slapen. Hoe mediteer je? Met een begeleidend programma of helemaal in stilte?
Ben benieuwd hoe jij dit aanpakt, Hoop er iets van te leren.
Wat ik merk is dat mensen vaak “denken” dat mediteren “niet denken” is. En als metafoor zie ik dan voor me dat iemand in het water zit en al het water van zich af probeert de duwen. Dat is een hele klus! Zo kun je de stroom van gedachten dus ook niet behandelen.
Als je eerst start met één gedachte per dag te herkennen…..(bijvoorbeeld als je op het toilet zit)….en die gedachte te laten zijn zonder er iets mee te doen!!
Dan maak je een begin! Wees lief voor jezelf!!
Elk huis bouwen is begonnen met één eerste steen!! Voor je het weet staat er een (uur meditatie) huis.
Dag Jolanda, ik zie zo juist pas je reactie en vraag.
Heel logische vraag. Ook ik heb mijn werk, huishouden en kind en als ik het niet echt plan, overkomt het me ook niet dat ik er tijd voor heb. Ik heb me dus ook echt ten doel gesteld dat meditatie een prioriteit is in mijn leven, in plaats van iets wat ik kan doen als ik tijd over heb (lees: vrijwel nooit).
Dat betekent dit ook communiceren in je gezin, afspraken maken hierover en een plek creëren en moment ergens te zijn waar je ongestoord kunt mediteren. En wellicht kan het zelfs op je werk, afhankelijk van wat je doet.
Ik plan het in, in mijn schema van clienten die ik dagelijks zie bewust in. Of je kunt, als je kinderen ‘s avonds op bed liggen, gaan mediteren en dan zeker zittend en niet liggend, dan val je inderdaad gemakkelijk in slaap.
In mijn geval, doe ik het vaak in de ochtend – erg vroeg soms rond 5 uur /half zes- omdat dan de wereld om mij heen nog in rust is. Dit kwam voort uit een periode dat ik uit mezelf vaak vroeg wakker werd en niet meer kon slapen. Ik was lange tijd erg moe overdag daardoor, en uit pure noodzaak ben ik gaan mediteren op die momenten (soms ook midden in de nacht) als ik niet kon slapen. Meditatie heeft namelijk hetzelfde effect op ons brein en bewustzijn als slaap, dus dat was voor mij de manier om de drukke dagen vol te houden. (Ons lichaam heeft slaap niet nodig, dat rust ook uit als we zitten of liggen). Op lange termijn bemerk ik dat ik steeds minder slaap nodig heb, en ook uit onderzoek komt dat naar voren. Ons lichaam brein regenereert enorm tijdens meditatie waardoor je een uitgerust gevoel hebt hierna.
Een volgend artikel waar ik nu aan schrijf gaat over de vorm en methodiek van meditatie, die ik ontdekt heb al doende, waarmee je je energiefrequentie bewust kunt verhogen en zo ook letterlijk veel meer energie zult voelen door meditatie te bezigen. Vermoedelijk zal hier binnenkort op Nieuwetijdskind Magazine een stuk over verschijnen. Zo niet, dan kun je op mijn website er over lezen. En aarzel niet contact op te nemen als je nog meer wilt weten of vragen!
Warme groet Jentien Keijzer
Geweldig verwoordt Jentien,
je beschrijft het helemaal zoals ik het ervaar, maar nog nooit zo duidelijk op papier kon zetten.
Het waarnemer zijn helpt eveneens naar situaties buiten ons toe.
Situaties bij anderen of in de wereld, gefocust neutraal waarnemen, dus zonder oordeel of emotie, is ook de enige juiste manier om ‘echt’ te helpen, zodat er beweging in kan komen op de juiste manier.
Ons onderbewuste werkt met beelden, daarom haal ik vaak de film AVATAR als voorbeeld aan naar een coachee toe, waar onze energetische verbindingen met elkaar, andere levende wezens, de natuur en de hele wereld om ons heen, zo mooi zichtbaar wordt gemaakt.
En hun begroeting “IK ZIE JOU” gaat zo oneindig veel dieper dan we op het eerste zicht zouden denken.
Het is de definitie van ‘waarnemen’.
Ik kijk er naar uit meer van je te lezen.
Warme groet
Viviane