Het middelste kind heeft een speciale positie in het gezin. Is het een gemakkelijke plek? Hoe gedragen middelste kinderen zich en wordt dat ook opgemerkt door ouders?
De plek die je hebt in je gezin, die heb je. Je bent de oudste, de jongste, de middelste, het is een plek die je inneemt, maar welke plek je ook inneemt, het kleurt je bestaan. Een oudste kind, dat zijn ouders tot vader en moeder maakt, is een bijzonder kind. Alle ogen zijn op hem of haar gericht. Alle aandacht gaan naar hem of haar uit. Het is vaak het kind dat later verongelijkt kan zijn, omdat het vindt dat het te weinig aandacht krijgt. Het blijkt ook het kind te zijn dat zich het meest verantwoordelijk voelt. Het kind dat het pad moet effenen voor broertjes en zusjes. Het jongste kind wordt soms onbewust klein gehouden Immers, het is de laatste waar ouders van kunnen genieten. Jonge kinderen laten zich vaak lang verzorgen. Ze nemen later weinig verantwoordelijkheden op zich, zo blijkt. Veel wordt hen uit handen genomen.
En het middelste kind dan?
Je doet bijna eigenlijk nooit iets het eerst en ook niet het laatst. Voor veel kinderen een frustrerende positie. Onverdeelde aandacht van de ouders is iets wat middelste kinderen vaak ontbeert. Een middelste kijkt op naar de grootste en voelt zich vaak van de troon verstoten als er een baby onder hem of haar geboren wordt. Middelste kinderen zijn vaak onbewust bezig met de vraag: ‘Hoe wordt ik net zo goed als mijn oudste broer/zus en ben ik net zo schattig als diegene onder mij’. Het mag duidelijk zijn dat het onbewuste levensvragen zijn.
Uitzonderingen
Als er tussen twee jongens een meisje zit, of tussen twee meisjes een jongen, dan is het een speciale positie die de middelste bekleedt. Sterker nog, het kan leiden tot een benijdenswaardige positie voor de andere twee kinderen. Het uniek anders zijn maakt dat de aandacht naar de middelste getrokken wordt en dat wordt uiteraard erg gewaardeerd.
Welk gedrag laat een middelste kind zien om aandacht te vragen?
Aandacht is een basisbehoefte van een kind. Hij of zij ontwikkelt zijn zelfbeeld, dus de zelfbeleving, via de ouders. Bij tekorten is het helaas niet zo dat een kind zijn vinger opsteekt en zegt:’ Ik heb aandacht nodig papa en mama anders gaat het niet goed met mij’. Nee, een kind uit dat door middel van gedrag. Dat kan op velerlei manieren. Veel kinderen worden druk, bazig, krijgen woede aanvallen, gaan schreeuwen of hebben voortdurend ruzie met broertjes of zusjes. Je wordt er gek van en roept wellicht: ‘Hou daar eens mee op!’ Tot je je realiseert dat je kind je iets duidelijk wil maken, namelijk: zie mij!
Zichtbaar maken
Veel zit hem vast op zichtbaar maken van het middelste kind. Dat kan eenvoudigweg door juist dat kind apart mee te nemen bij karweitjes en boodschappen. Door heel bewust iets te ondernemen met dit kind. Je licht hem er als het ware uit. Jongste en oudste kinderen komen echt niks tekort, die krijgen hun aandacht wel. Dit geldt natuurlijk voor zowel de vader als de moeder. In huis kan dat door dit kind een taak naast jou te geven bij het koken. Wat je bewust laat merken is: ik wil jou! En dat heeft juist dit kind nodig.
Terugtrekken
Soms trekt een middelste kind zich terug, wordt als het ware onzichtbaar. Dat kan karaktermatig zijn, maar ook komt het voor dat een kind zichzelf leert in de schaduw te staan. Het laat de oudste en jongste zijn ding doen en houdt zichzelf op de achtergrond.
Dan wordt het later lastig je op het juiste moment te profileren. Het wordt een attitude.
Opvoeden is een klus
Opvoeden is een hele klus. Jouw handelen heeft gevolgen voor de ontwikkeling van je kind. Daar kun je bang of benauwd van worden, maar je kunt ook de uitdaging aannemen om eens je gezin onder de loep te nemen. Waar liggen onze prioriteiten? Zijn al onze kinderen zichtbaar? Wat kunnen we doen om niet ons kind ongevraagd de hemel in te prijzen, maar gewoon oprechte aandacht te geven en zo zijn kwaliteiten, maar ook valkuilen in ogenschouw te nemen. En deze te begeleiden.
Kinderen geven van nature het beste van zichzelf
Aletha Solter, een ontwikkeling psycholoog, die de emotionele ontwikkeling van kinderen bestudeerde, ontdekte in haar waarnemingen dat kinderen het beste van zichzelf willen geven. Van nature. Het vraagt van ouders om dat als uitgangspunt te nemen en aan te sluiten. En dan te beseffen dat in geval van een middelste kind, dat extra aandacht vraagt. Zo geef je ook dit kind de juiste plek.
©Isabelle Hofstra
