Tantra en trauma: dit moet je weten

Er is een reden dat tantra zo populair is. En er is een reden waarom het niet altijd werkt. Waar moet je op letten als je je voelt aangetrokken tot deze vorm van persoonlijke ontwikkeling; wanneer je seksualiteit wilt gebruiken voor de transformatie van pijn? Tantra en trauma: de do’s en don’ts.

Intense energie

Trauma ontstaat onder hoge emotionele intensiteit. Een traumatische gebeurtenis brandt zich als het ware in je fysieke en emotionele systeem, en blijft in je energieveld aanwezig en actief, totdat je begint te helen. Zodra je het pad van heling inslaat, kan je veel baat hebben bij energie met een een zelfde intensiteit, omdat die in staat is om de energetische ‘imprint’ in beweging te brengen en te ‘verbranden’.

Seksuele energie heeft diezelfde hitte en kracht. En dat is precies waarom veel mensen zich aangetrokken voelen tot tantra. We voelen intuïtief aan dat diepe pijn via seksualiteit getransformeerd kan worden en dat we dan gelukkiger mensen worden. Wie lijdt onder de gevolgen van misbruik, geboortetrauma of geweld, snakt naar verlichting.

Tantra en transformatie

In de oosterse tradities was tantra een pad dat je niet zondermeer opging. Voor je eraan begon, had je er al een jarenlange training in de transformatie van je bewustzijn op zitten, en vele inwijdingen ondergaan. De oefeningen waren geheim en werden van meester op leerling overgedragen, als de leraar vond dat het tijd was. Seksualiteit werd beschouwd als het snelste én het gevaarlijkste pad naar verlichting.

Nu zetten we tegenwoordig al die stappen niet meer, en kunnen we sneller door allerlei transformatieprocessen heen bewegen, maar natuurlijk waren ze voorzichtig om een reden. Seksuele energie kan namelijk versneld je verwondingen naar de oppervlakte brengen. En dat is prima, mits je een gezond ego hebt en vertrouwd bent met je eigen binnenwereld. Je moet innerlijk klaar zijn om intense energiestromen door je heen te laten gaan. Anders slaat je energiesysteem dicht, of ‘ontploft’ het.

Lichaamsbewustzijn

De moderne tantra is er in vele vormen, variërend van scholen waar je in je kleren oefent of met je eigen partner in een aparte ruimte, tot plekken waar seksualiteit in allerlei vormen wordt uitgeleefd, en die waarbij de leraren wel of niet participeren. Maar in principe gaat tantra over het activeren van je levensenergie.

Wie trainingen of therapeuten opzoekt om trauma te helen, dient, om niet opnieuw getraumatiseerd te raken, dus vooral heel goed te kiezen én zijn eigen veiligheid te waarborgen. Bij dat laatste is een aantal skills behulpzaam. Je moet 1) aanwezig kunnen zijn in je eigen lijf. 2) Je grenzen kunnen voelen. 3) De innerlijke stevigheid hebben om je verlangens en grenzen te communiceren. 4) De flexibiliteit bezitten om grenzen te verleggen zonder jezelf te forceren.

Kenmerken van trauma

En dat is precies waar het mis kan gaan. Trauma zorgt er vaak voor dat je niet in je lijf aanwezig bent of dat je ‘bevriest’ in situaties die je als onveilig ervaart. ‘Zwevend’ boven je eigen lichaam of in bevroren toestand, voel je noch je grenzen, noch je diepe angst, noch hoe integer de anders is en hoe afgestemd op jou. Bovendien zal je je over het algemeen moeilijk kunnen uitdrukken en je snel aanpassen aan anderen. Je zal heel veel energie inzetten om de angst te compenseren en barrières te overwinnen. Het helpt allemaal niet als het belangrijk is om je te openen naar jezelf en te voelen en te communiceren wat je wel en niet wil. Laat staan als je je in een groep bevindt waar intense processen de norm zijn. Tantra en trauma zijn dus vaak niet de meest voor de hand liggende combinatie.

Tantra en trauma

In mijn ervaring is het transformeren van trauma allereerst een proces waarbij je langzaam maar zeker, met heel veel liefde, geduld en aanwezigheid, ruimte maakt in je lijf, zodat je steeds dieper kunt indalen; in je eigen basis, gevoel, kwetsbaarheid en kracht. Je zenuwstelsel, dat uiterst sensitief is, leert daarbij stap voor stap ontspannen en grotere hoeveelheden energie transporteren. En uiteindelijk vergroot dat je draagkracht en je gevoel van zelf. Ergens in dat proces kan het werken met seksuele energie zowel schadelijk zijn als zeer behulpzaam.

Tips

Boek van Peter Levine – De tijger ontwaakt, traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie

VideoTraining: Leer verbonden vrijen met Tantra