Er is een reden dat tantra zo populair is. En er is een reden waarom het niet altijd werkt. Waar moet je op letten als je je voelt aangetrokken tot deze vorm van persoonlijke ontwikkeling; wanneer je seksualiteit wilt gebruiken voor de transformatie van pijn? Tantra en trauma: de do’s en don’ts.
Intense energie
Trauma ontstaat onder hoge emotionele intensiteit. Een traumatische gebeurtenis brandt zich als het ware in je fysieke en emotionele systeem, en blijft in je energieveld aanwezig en actief, totdat je begint te helen. Zodra je het pad van heling inslaat, kan je veel baat hebben bij energie met een een zelfde intensiteit, omdat die in staat is om de energetische ‘imprint’ in beweging te brengen en te ‘verbranden’.
Seksuele energie heeft diezelfde hitte en kracht. En dat is precies waarom veel mensen zich aangetrokken voelen tot tantra. We voelen intuïtief aan dat diepe pijn via seksualiteit getransformeerd kan worden en dat we dan gelukkiger mensen worden. Wie lijdt onder de gevolgen van misbruik, geboortetrauma of geweld, snakt naar verlichting.
Tantra en transformatie
In de oosterse tradities was tantra een pad dat je niet zondermeer opging. Voor je eraan begon, had je er al een jarenlange training in de transformatie van je bewustzijn op zitten, en vele inwijdingen ondergaan. De oefeningen waren geheim en werden van meester op leerling overgedragen, als de leraar vond dat het tijd was. Seksualiteit werd beschouwd als het snelste én het gevaarlijkste pad naar verlichting.
Nu zetten we tegenwoordig al die stappen niet meer, en kunnen we sneller door allerlei transformatieprocessen heen bewegen, maar natuurlijk waren ze voorzichtig om een reden. Seksuele energie kan namelijk versneld je verwondingen naar de oppervlakte brengen. En dat is prima, mits je een gezond ego hebt en vertrouwd bent met je eigen binnenwereld. Je moet innerlijk klaar zijn om intense energiestromen door je heen te laten gaan. Anders slaat je energiesysteem dicht, of ‘ontploft’ het.
Lichaamsbewustzijn
De moderne tantra is er in vele vormen, variërend van scholen waar je in je kleren oefent of met je eigen partner in een aparte ruimte, tot plekken waar seksualiteit in allerlei vormen wordt uitgeleefd, en die waarbij de leraren wel of niet participeren. Maar in principe gaat tantra over het activeren van je levensenergie.
Wie trainingen of therapeuten opzoekt om trauma te helen, dient, om niet opnieuw getraumatiseerd te raken, dus vooral heel goed te kiezen én zijn eigen veiligheid te waarborgen. Bij dat laatste is een aantal skills behulpzaam. Je moet 1) aanwezig kunnen zijn in je eigen lijf. 2) Je grenzen kunnen voelen. 3) De innerlijke stevigheid hebben om je verlangens en grenzen te communiceren. 4) De flexibiliteit bezitten om grenzen te verleggen zonder jezelf te forceren.
Kenmerken van trauma
En dat is precies waar het mis kan gaan. Trauma zorgt er vaak voor dat je niet in je lijf aanwezig bent of dat je ‘bevriest’ in situaties die je als onveilig ervaart. ‘Zwevend’ boven je eigen lichaam of in bevroren toestand, voel je noch je grenzen, noch je diepe angst, noch hoe integer de anders is en hoe afgestemd op jou. Bovendien zal je je over het algemeen moeilijk kunnen uitdrukken en je snel aanpassen aan anderen. Je zal heel veel energie inzetten om de angst te compenseren en barrières te overwinnen. Het helpt allemaal niet als het belangrijk is om je te openen naar jezelf en te voelen en te communiceren wat je wel en niet wil. Laat staan als je je in een groep bevindt waar intense processen de norm zijn. Tantra en trauma zijn dus vaak niet de meest voor de hand liggende combinatie.
Tantra en trauma
In mijn ervaring is het transformeren van trauma allereerst een proces waarbij je langzaam maar zeker, met heel veel liefde, geduld en aanwezigheid, ruimte maakt in je lijf, zodat je steeds dieper kunt indalen; in je eigen basis, gevoel, kwetsbaarheid en kracht. Je zenuwstelsel, dat uiterst sensitief is, leert daarbij stap voor stap ontspannen en grotere hoeveelheden energie transporteren. En uiteindelijk vergroot dat je draagkracht en je gevoel van zelf. Ergens in dat proces kan het werken met seksuele energie zowel schadelijk zijn als zeer behulpzaam.
Leestip
Peter Levine – De tijger ontwaakt, traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie
Peter Levine – De stem van je lichaam, trauma’s helen met je lichaam als gids
Vind je het leuk? Deel het met anderen:
Ik denk dat het wel helpend kan zijn maar helaas zitten teveel therapeuten in hun ego; hebben de ander nodig om zich sterk te voelen, willen helemaal niet dat je die sterke persoon wordt die er in je zit.
Zo vertelde ik tegen een alternatief therapeut dat ik vaak, deels vanwege mijn eetstoornisverleden, gezeur krijg over het eten. Bijvoorbeeld toen ik een broodje niet helemaal opat. Toen ze me hielp wat blokkades op te ruimen ineens, heel belerend, dat ik voortaan mijn bordje leeg zou eten en dat mensen er dan van zouden opkijken hoeveel ik at. Plus dat ze nog wat opmerkingen had, waar ik het niet mee eens was. Daarna dus nooit meer geweest.
Bij een therapeut, met een tantra-achtergrond, ook zoiets. Dat ie het allemaal beter dacht te weten in het voorgesprek. Teveel ego. En, wat niet was afgesproken, dat hij mijn zijn lingam mijn kant op kwam. Nee zeggen was voldoende maar je moet wel alert zijn. Op zich waren de behandelingen goed te noemen en door de lichamelijke benadering raak je het denken wat kwijt. Door het ook inwendig masseren kwamen een hoop boosheid en emoties los. Maar dan moet je wel in vertrouwde handen zijn en dat is lang niet bij iedereen. Misschien een volgende keer bij een vrouw, al blijft het uitkijken want dat kunnen ook bitches zijn.
Zie nu dat mijn eerste reactie al wel geplaatst is. Volgt de tweede ook?
Had gisteren al een reactie geplaatst, maar zie die nu niet verschijnen.
Ben het eens met de opmerking dat tantra veel meer is dan seks en/of seksualiteit.
Ik spreek over een ervaring van niet een keer tantra, maar over tantra ervaringen van zo’n jaar of 7 en daarbij zijn wel degelijk ervaringen geweest die ervan uitgingen dat ‘als ik maar door de pijn heen zou gaan’, het wel beter met me zou gaan. En, ja, het staat haaks op de benadering van Peter Levine. Dàt is volgens mij wat het artikel wil zeggen. Misschien is ‘zacht helen’ best wel mogelijk is, maar dat heel erg veel te maken heeft met degene die een sessie begeleid.
Helaas gaat Robert voorbij aan het feit dat het wel degelijk zo is dat de oefeningen het maken dat traumatische ervaringen naar voren komen. De kernvraag voor mij is, hoe er dan mee omgegaan wordt. Gelukkig heeft mijn geschrijf op FB en mijn herhaalde vraag om aandacht ertoe geleid dat ik eindelijk gehoord werd.
Dank voor je aanvulling. Mooi.
Kan het niet nalaten op dit bericht te reageren.
Allereerst het punt, dat het in de traditie zo was dat alleen na een intense transformatie zo was dat ‘je rijp was voor tantra’. Is het echt zo dat we nu ‘sneller door allerlei transformatieprocessen kunnen heen bewegen’? Vraag me echt af waarop die stelling gebaseerd is. Omdat ‘ons leven sneller gaat?’ Is dat ook hoe onze hersenen het ervaren of maken we onszelf dat alleen maar wijs.
Maar ik vooral blij mee ben is dat er (voor mijn gevoel) eindelijk een link wordt gelegd tussen tantra en trauma en hoe die dingen eigenlijk helemaal niet bij elkaar passen.
Ja, het geldt voor mij en ik denk voor nog zoveel meer mannen en vrouwen.
Ik zie bij de kinderen en jonge mensen van nu een heel ander bewustzijn dan bij de generatie van mijn ouders. Ze zijn wijzer en hebben een ruimer veld, waarmee ze in contact staan met grotere realiteiten. Bovendien is er veel meer informatie beschikbaar uit veel meer tradities, en hoef je geen ‘vaste lijn’ meer te volgen, om toch tot transformatie van bewustzijn te komen. En ook de kwaliteit van het universele energieveld verandert. Daarom zijn bijvoorbeeld nu veel meer mensen in energie geïnteresseerd dan vijftien jaar geleden. Het zijn maar een paar voorbeelden. Het is niet de complete verklaring van de stelling.
Hermelijn,
Ik heb het gevoel dat dit artikel is geschreven door iemand die een keer Tantra heeft gedaan en daarom pretendeert te weten wat Tantra is.
Tantra gaat in beginsel NIET over seks of seksualiteit. Tantra gaat over bewust zijn en bewustzijn. Bewustzijn in de zin van wie je echt bent en bewust zijn in het hier en nu en met al wat is.
Binnen dat “concept” (Tantra is veel meer dan een concept) is zacht helen heel goed mogelijk. Het is niet nodig om met seksuele energieën te helen, tenzij je dat echt wil.
Jammer dat het mooie Tantra weer met seks of seksualiteit in verband wordt gebracht. Daardoor worden teveel mensen weggejaagd.
Ik snap dat tantra meer is. Tantra wordt geassocieerd met seksualiteit, zo is het, dus dat doe ik binnen de context van dit artikel ook. Ik pretendeer geen handboek over tantra te schrijven, die zijn er genoeg, en dit is gewoon wat inzicht, niks meer en niks minder. Ik heb een aantal trainingen gedaan, en merk dat door de snelheid waarmee er bewogen werd in die vorm, er een boel trauma werd geactiveerd in mijn veld. En ook dat was prima, omdat ik angst ken, en er een diepe connectie mee heb opgebouwd. Ik heb me geen moment onder druk gezet gevoeld, en daarbij heb ik een heleboel waarde gehaald uit die weken, zonder te doen wat anderen wel deden, maar door alleen maar volledig aanwezig te blijven bij mijn eigen diepe angst. Dus zoals ik zeg: het werkt heel goed, maar niet alle vormen en niet in elke fase van je ontwikkeling. Tantra is voor mij een ontwikkelingsweg waarbij ik heel goed voel, wat, wanneer en wie behulpzaam zijn. En in deze tijd van metoo lijkt me het helemaal geen overbodige luxe om te zeggen wat ik zeg: je moet goed kiezen en een innerlijke draagkracht hebben om met intense energieën te willen werken. En ja, ze kunnen ook heel zacht zijn, maar als jij in 800 woorden een beter en completer verhaal hebt, dan lees ik dat graag.