Trump als personificatie van de Schaduw

Shocktherapie

Als je probeert om de ontwikkelingen op maatschappelijk gebied vanuit een hoger standpunt te bekijken en je de grote lijnen wilt zien, ga je mogelijk anders aankijken tegen de onverwachte verkiezing van Trump tot president van het machtigste land van de wereld.  Misschien is het wel een onvermijdelijke stap in het bewustwordingsproces van de mensheid. Als Trump onze schaduwkant vertegenwoordigt, zowel van ieder individueel als van de westerse maatschappij als geheel, dan is zijn rol op het wereldtoneel geen toeval en dient die een hoger doel; als een soort shocktherapie, op weg naar een meer verlichte samenleving. Op aarde is alles onderhevig aan het principe van de dualiteit: alles heeft zijn keerzijde en soms moeten we extreem één kant ervaren en daarna weer naar de andere kant over hellen om uiteindelijk in het midden uit te komen.

Terug naar de jaren 60

Door de keuze van Trump voor de mensen die hij om zich heen verzamelt op machtige posities, kunnen we zien dat de uitspraken tijdens zijn campagne geen loze kreten waren en dat het zeker niet mee gaat vallen in de praktijk. Racisten, homohaters en klimaatontkenners; miljardairs en geslepen zakenlieden; narcisten en seksisten gaan de dienst uitmaken en zullen er misschien voor zorgen dat Amerika weer in de sfeer van de jaren 50 tot 70 belandt. De tijd van de koude oorlog, de wapenwedloop en dreiging van de atoombom, het tegen elkaar opzetten van bevolkingsgroepen, haat en geweld tegen de zwarte bevolking, de oorlog in Vietnam: het was een duistere periode in de geschiedenis van Amerika, waar niet voor niets een heftige reactie op volgde. De opkomst van de alternatieve, spirituele gemeenschap is daar begonnen. De westkust van Californië was een broedplaats voor nieuwe, revolutionaire ideeën en trok mensen aan die zich verzetten tegen het bekrompen klimaat van die tijd. Allerlei alternatieve therapieën en leefvormen werden er ontwikkeld. Spirituele stromingen, beïnvloed door Oosterse filosofie en religie, Indiase goeroes, kunstenaars en wetenschappers die de dogma’s van hun vakgebied ter discussie stelden hadden veel invloed. Het was een uitbarsting van creativiteit en vernieuwing, als reactie op een periode waarin de mensen bang waren en zich bekneld en onderdrukt voelden door machthebbers die elk protest de kop in probeerden te drukken. Tot dat niet langer meer ging en de protesten tegen de Vietnam oorlog zo massaal werden dat een maatschappelijke verschuiving op grote schaal niet meer te voorkomen was.

Ban de bom

Zelf heb ik deze tijd bewust meegemaakt in mijn jeugd. Ik liep in protestmarsen (“Ban de bom”) tegen de atoombom mee en voelde me een halve hippie toen ik eind jaren 60 twee jaar op reis ging, liftend met primus en tent op mijn rug. In die tijd ervoeren velen het als onontkoombaar dat de bom vandaag of morgen zou vallen en dat gaf vreemd genoeg een gevoel van zorgeloosheid over de toekomst: die was er waarschijnlijk toch niet, dus je kon maar beter doen waar je op dat moment zin in had. Natuurlijk gold dat lang niet voor iedereen. Het overgrote deel van de bevolking deed gewoon braaf wat ze geacht werden te doen en liep netjes in het gareel. Maar er was kennelijk een kritische massa ontstaan van jongeren uit de naoorlogse generatie die er uiteindelijk voor gezorgd heeft dat veel van hun idealen werkelijkheid zijn geworden: meer individuele en seksuele vrijheid, meer gelijkheid tussen de seksen en verschillende lagen van de bevolking en minder eerbied voor de heersende klasse. Ook was er belangstelling voor niet-materiële zaken als reactie op het denken in geld en status. Het was in die tijd not done om geld belangrijk te vinden.

Op die enorme uitbarsting van vrijheid is natuurlijk een tegenreactie gekomen, zoals dat altijd gaat. In de jaren 80, toen werkloosheid heerste, werd het een statussymbool om een goede baan te hebben met een goed inkomen, heel anders dan daarvoor. Geld verdienen werd (weer) een levensdoel.

De onderstroom

Er is eigenlijk sinds de jaren 50/60 sprake van een onderstroom van mensen die anders willen leven, zich verzetten tegen de heersende normen en waarden en die steeds sterker wordt. Een deel van de kracht van deze stroming, individuele vrijheid en wars zijn van structuren, is ook haar zwakte, want het blijven individuen die zich meestal niet organiseren en weinig samenwerken. Toch is deze meer spirituele onderstroom krachtiger dan je denkt en ze beïnvloedt steeds meer de hoofdstroom, al gaat dat langzaam. Maar het feit dat bijvoorbeeld yoga en meditatie volkomen ingeburgerd zijn geraakt zegt iets over de invloed van deze beweging. De nieuwetijdskinderen, die in steeds grotere aantallen op aarde komen, zullen veel invloed op dit veranderingsproces hebben. (Zie ook mijn vorige artikel: Het HSP-experiment en de Nieuwe Aarde.)

De schaduw

Sinds de psychiater C. G. Jung in de eerste helft van de vorige eeuw het begrip Schaduw introduceerde als de kant van ons wezen die onbelicht is gebleven omdat we die onacceptabel vinden, worden we er ons in toenemende mate van bewust hoe belangrijk het is voor onze spirituele ontwikkeling om te leren deze schaduwkant van onszelf te integreren. Als we onszelf willen helen is het van cruciaal belang dat we dat deel van ons dat onaangepast is onder ogen zien en accepteren, zodat we kunnen zijn wie we in wezen zijn, zonder iets van onszelf taboe te hoeven verklaren. Daarvoor zullen we die schaduw in het licht moeten brengen, ernaar kijken en hem erkennen. Pas dan kunnen we hem integreren en transformeren, waardoor we ons de kracht en de schoonheid die er ook in schuilen kunnen gaan toe eigenen. Maar veel spiritueel ingestelde mensen hebben de grootste moeite om hun schaduwkanten te erkennen en te accepteren. Ze willen slechts het goede zien in zichzelf en anderen en zijn geschokt als ze in aanraking komen met de minder mooie kanten van het bestaan. Maar als we vrede op aarde willen, dan zullen we tenminste vrede met onszelf moeten hebben, precies zoals we zijn.

Zou het kunnen dat Trump de rol van Schaduw, van “het Kwaad”, voor ons en voor de maatschappij als geheel gaat spelen? Hij laat de schaduwkanten van de westerse maatschappij zien, zonder zich te verontschuldigen, open en bloot en sterk uitvergroot, zodat we er heel goed naar kunnen kijken. Maar ongetwijfeld zal het ook een krachtige tegenreactie oproepen en de onderstroom sterker kunnen maken. Tevens kan het als effect hebben dat de gevestigde orde er niet meer omheen kan de uitwassen en perverse kanten van onze open, democratische, kapitalistische maatschappij onder ogen te zien en zich te realiseren dat het één bij het ander hoort, zolang we ons eigenbelang als leidend principe hanteren.

Het persoonlijke is politiek

Ondertussen kunnen we (blijven) onderzoeken welke maatschappelijke veranderingen tot een evenwichtiger en eerlijker samenleving kunnen leiden. De discussie over het basisinkomen is daarvan een goed voorbeeld. Veranderingen komen van onderop; als mollen ondermijnen we steeds meer de bestaande verhoudingen. Wanneer we in toenemende mate vanuit ons hart gaan leven, in verbinding met onszelf, de ander en de aarde, zullen we de noodzakelijke veranderingen te weeg kunnen brengen. “Het persoonlijke is politiek” werd in de jaren zeventig gezegd. Die uitspraak is actueler dan ooit. Jouw bewustzijnsproces is van wezenlijk belang voor het ontstaan van de Nieuwe Aarde. Wij zullen op die manier uiteindelijk een kritische massa vormen die een kantelpunt kan veroorzaken. Als je af en toe moedeloos wordt van je worstelingen is het goed om je dat te realiseren.