Waarom hebben we eigenlijk tranen? Wat is het belang van huilen? Hebben we dat kunnen leren van de vorige generaties of is dat iets wat we nu nog moeten aanleren? Hoe doen we dat bij kinderen?
Waarom hebben mensen tranen?
We onderscheiden ons van de dieren doordat wij kunnen huilen met tranen. Onderzoek heeft aangetoond, dat als we tranen gaan onderzoeken, er twee soorten tranen zijn. Die van het pellen van een ui bijvoorbeeld en emotionele tranen. De samenstelling bleek totaal anders te zijn. In emotionele tranen zitten stress hormonen. Ook wel cortisol genoemd. De reden dat we huilen heeft dus alles met ontladen van stress te maken. We laten letterlijk door het stromen van tranen stress los. We ontladen.
Hoe benaderen we kinderen die huilen
Gek genoeg zeggen we tegen kinderen: stil maar, huil maar niet. We hebben vanuit de vorige generaties geleerd dat huilen niet okay is en zelf verontschuldigen we ons bij tranen met de woorden ‘sorry’. Onze eerste reactie bij kinderen is dat we gaan troosten; we schommelen baby’s, we stoppen er een speen in, we geven iets lekkers. En als we niet tegen het gehuil kunnen dan worden we boos en zeggen dingen als ‘hou op met dat gejank’, of ‘nou is het wel klaar toch, of ‘ ga maar naar de gang als je wilt snotteren!’ Vooral jongens hebben veel gehoord dat ‘grote jongens niet huilen, of ‘je bent toch geen mietje!’ Huilen is zeker onder mannen beslist niet gebruikelijk en dat heeft dus een reden.
Wat gebeurt er als we het huilen stoppen?
Als we het huilen stoppen en de tranen blijven binnenin ons, of we nu kind of volwassen zijn, blijft er dus stress in ons systeem. We kunnen ons voorstellen dat stress opgebouwd wordt als dit meerdere malen plaats vindt. Je zou het ook laagjes verdriet kunnen noemen. Als we nagaan waar of het pijn doet in ons lichaam dan voelen we dat verdriet in onze buik, of hart, of in onze keel of schouders. Dat is voor iedereen weer een andere plek. Laat dat nou vaak onze zwakke plek zijn! Kinderen klagen veel over buikpijn wat in de praktijk vaak emotionele pijn is. Ze zijn ergens bang voor of zien tegen iets op of vinden iets moeilijk. Ook dat is stress. Als een kind door middel van huilen zichzelf kan bevrijden verdwijnen de klachten vaak vanzelf. We zien dat als er niet ontladen mag worden, kinderen de neiging hebben om af te reageren. Een ander kind pijn doen of iets kapot maken zijn manieren van kinderen om hun opgebouwde stress af te reageren. Wonderlijk eigenlijk dat we daar zelf debet aan zijn door het huilen en ontladen te stoppen.
Wat gebeurt er als huilen mag of zelfs gestimuleerd wordt?
Als we kinderen, maar ook onszelf en anderen, benaderen vanuit het principe dat huilen volkomen normaal en gezond is, dat er door de ontlading een stuk stress gaat verdwijnen, dan gaan we zien dat er ontspanning gaat plaats vinden. Kinderen slapen beter en zijn gemakkelijker in de omgang en hoeven dus ook niet meer af te reageren! Dat betekent dat we geen speen geven, want met een speen is het onmogelijk om echt te huilen, het wordt meer jammeren! Ook het schudden en schommelen laten we achterwegen.
Hoe kun je het beste reageren als een kind verdrietig is?
Neem een kind liefdevol op schoot of raak het aan. Zeg tegen een kind dat het prima is dat hij of zij huilt. Tegen jonge kinderen kun je zeggen dat ‘er veel tranen in zijn buik zitten’ die eruit willen. Als er al veel laagjes verdriet zitten dan zal een kind de eerste keren langer huilen, gewoon omdat er meer zit. Wat eenmaal uitgehuild is, dat is echt verdwenen. Natuurlijk ervaren kinderen nieuw verdriet en als je stimuleert om dat uit te huilen merk je dat ze heel kort huilen. Soms gaat een kind huilen om iets heel kleins. Wij denken dan ogenblikkelijk dat het niets voorstelt. Echter, het is de druppel en daaronder zitten andere laagjes verdriet. Als je dat benoemt door bijvoorbeeld te zeggen: ‘ Dat is vast niet het enige waarom je moet huilen’, dan komt vervolgens het echte verdriet wat eronder zit er uit.
Emoties werden onder het vloerkleed gestopt
Kijkend naar onze voorouders ontdekken we dat emoties werden weggestopt. Ze deden er niet toe. ‘Gewoon doorgaan’ werd er gezegd! Dat heeft doorgewerkt in de omgang van nu met onszelf en onze kinderen. Als we zelf in staat zijn op een open manier met verdriet om te gaan en onze tranen laten stromen, zullen we onze kinderen laten ervaren dat emoties erbij horen. Ook bij volwassenen zit vaak oud verdriet dat alsnog uitgehuild kan worden. Wij waren immers zelf ook kind en zijn gekwetst geweest, soms zelf beschadigd. Dat vraagt om ontladen te worden. Zoek een goede therapeut om dat te begeleiden. Dat emoties onderdeel zijn van ons bestaan staat vast.. Emoties horen bij het leven. Ze zijn niet goed of slecht, ze zijn er gewoon! Loslaten van verdriet betekent dat verdriet verwerken en niet wegstoppen. Onze kinderen leren het meest van wat ze ons zien doen. Dat is wat we hen kunnen geven! En we gunnen onze kinderen een ontspannen leven!
