Samengevat: We worden al jaren platgegooid met een ideaalbeeld van wat het betekent om ‘mooi’ te zijn. Profiteert deze industrie niet gewoon van ons gebrek aan zelfvertrouwen? Bepalen zij wat schoonheid is, puur als deel van hun marketingstrategie in de hoop dat mensen dat beeld proberen te bereiken met hun producten?
Het maakt niet uit waar je woont. Nederland, Frankrijk, Japan, India of Canada, je ziet het continu om je heen. De nieuwste uitverkoop, de ‘hot new look’, het perfecte lichaam, de enige manier waarop je ‘erbij hoort’. Dit overduidelijk Westerse beeld van schoonheid is door sluwe marketing en een heleboel advertenties een internationale standaard geworden. We leren zo dat er maar één manier is om in de globale cultuur te passen: met het ideale Westerse lichaam.
IJdelheid-stoornis
Het is een pijnlijke waarheid, maar ook in veel landen waar mensen een donkere huidskleur hebben, is een lichtere huid het schoonheidsideaal. In die landen gebruiken ze voor miljarden euro’s per jaar aan producten die hun huidskleur lichter maken. De meeste producten zorgen ervoor dat je lichaam geen melanine meer aanmaakt, het natuurlijke pigment dat in je huid zit. In de wereldwijde markt voor huidverlichtende producten, beter bekend als ‘lighteners’, gaan miljarden euro’s om… Maar bij het gebruik van deze producten komen best wat gevaarlijke risico’s kijken.
Hydrochinon is een veelvoorkomend ingrediënt in lighteners. Uit onderzoek blijkt dat ze leukemie veroorzaken bij muizen en andere dieren. De Europese Unie heeft het ingrediënt in 2001 gelukkig verbannen voor cosmetica, al kan een dokter het je nog wel voorschrijven.
In Korea en andere Aziatische landen is ooglidchirurgie de meest voorkomende procedure geworden. Het idee is dat je zo een look krijgt met ogen die groter lijken, waardoor de vorm meer weg heeft van blanke ogen. Als je kijkt naar de modellen en al die anime-personages in Aziatische tijdschriften, advertenties en tekenfilms, dan zijn de overdreven grote ogen het eerste wat je opvalt. Het is duidelijk dat dit een grote invloed heeft op de bevolking.
Liefde voor jezelf = geen winst voor de schoonheidsindustrie
Waar komen deze schoonheidsidealen toch vandaan? Het vervelendste aan dit hele verhaal is nog wel dat het ideaal dat we najagen geen keuze is van de mannen of vrouwen zelf. Het wordt ons meestal opgelegd door de media en de maatschappij. Waarom? Omdat onzekere mensen beter consumenten zijn.
En dit is niet puur een probleem voor vrouwen: mannen worden net zo gebombardeerd, met afgetrainde modellen en gespierde sport-superhelden. Er is een markt voor elke subgroep in de samenleving.
Iemand met zoveel zelfvertrouwen dat ze helemaal tevreden is met hoe ze eruitziet en hoe ze in haar vel zit, zou amper nog iets doen met make-up, haarproducten, de hipste kleding, en ze zou al helemaal niet betalen voor dure, ingrijpende chirurgie. Als we allemaal zo waren, dan zou de hele industrie binnen de kortste keren in elkaar storten. En dat weten die bedrijven maar al te goed.
Daarom geven grote cosmeticabedrijven ieder jaar miljarden uit aan hun marketing. Dat is hoe de Westerse standaard voor perfectie elke dag weer in ons gezicht geduwd wordt. En dat is precies waarom we die praktijken moeten stoppen.
Een documentaire uit dit jaar, The Illusionists, probeert bewustzijn te creëren over de ijdelheid-stoornis die wereldwijd verspreid is. Hieronder zie je een trailer van 4 minuten, die van de zomer geheel terecht viral ging. Ik denk dat de timing voor dit bericht niet beter had gekund. We kunnen niet wachten tot de verwesterde schoonheidsidealen eindelijk het punt van internationale discussie wordt.
Het bewust worden van je eigen aandeel in dit proces is misschien wel het lastigste stukje.
Ik herinner me een moeder die me ooit vertelde dat ze het zo erg vond dat haar dochter van onder de 10 jaar al zo bezig was met haar uiterlijk. We praatten er een tijdje over. Toen kwamen we op make-up. Ze vertelde dat ze zonder oog make-up echt de deur niet uitging. Toen ik voorzichtig terug koppelde dat ze daarmee ook de boodschap aan haar dochter gaf dat puur make-up loos eigenlijk niet kan, was dat een hele openbaring voor haar.
Van mezelf weet ik dat ik weinig onder invloed sta, echter ook ik ontkom er niet aan.
Ook ik merk dat wanneer ik leuke kleding aan heb, ik me positiever over mezelf voel dan wanneer ik geen leuke kleding aan heb. Ik vermoed echter wel, dat dat positievere gevoel vooral een oppervlakkig effect is. Doch ik kies er wel degelijk regelmatig voor om dat trucje (van oppervlakkig me wat beter te voelen) in te zetten. Ik vraag me af of het een soort scherm is dat ik zo creeer om me zelf sterker te doen lijken of zo.
Zo ervaar ik in ieder geval heel sterk een gecreeerd scherm bij vrouwen die veel make-up op hebben. Ik voel dan letterlijk een soort van extra afstand tot die persoon.
Bizar eigenlijk, want ik doe misschien wel het zelfde door regelmatig leuke kleding te dragen.
Ook moet ik denken aan het weg scheren van oksel- en beenhaar, al decennia lang een sterke norm in ons land voor vrouwen.
Ik heb het jaren lang geweigerd en dat heeft me heel wat commentaar opgeleverd. Niet alleen van mannen, maar net zoveel van vrouwen, die me maar een viespuk vonden. Het heeft me altijd verbaasd dat de meeste vrouwen elkaars uiterlijk nog harder veroordelen dan de meeste mannen dat doen.
Dat weigeren om te scheren deed ik eigenlijk ook onder invloed van de norm, die inderdaad sterk wordt neer gezet door de media. Ik wilde me perse verzetten, zonder me echt af te vragen wat ik zelf wilde.
Nu ik ouder ben kies ik wel zelf. Zo scheer ik nu bijvoorbeeld eens in de 2 weken mijn oksels, want zo’n bosje haar vind ik gewoon niet mooi, echter de korte haartjes van 5 mm vind ik helemaal prima.
Echt zelf kiezen is niet eenvoudig denk ik. En je niet laten beinvloeden door de mening van anderen lijkt nog lastiger. Want waarom voel ik me positiever over mezelf als ik leuke kleren aan heb? Heeft dat niet ook te maken met hoe andere mensen naar mij zullen kijken?
Nou ja, zomaar een stel gedachtes…
Harte groet, Ton (en ik ben een vrouw)
Wat een goed artikel! We worden ‘onzeker’ gehouden, want wat als jij je goed voelt over jezelf, over hoe je eruit ziet? Dan onderga je waarschijnlijk geen cosmetische ingrepen, draag je wat je wilt en wanneer je wilt, loop je niet in schoenen die je rugpijn geven. Dan koop je minder producten die je zogenaamd mooi, aantrekkelijk en super hot maken in sociale kring en je ‘een goede baan’ opleveren. Dit valse beeld van perfecte schoonheid schept illusie in wat het is om succesvol te zijn in het leven. Dat ben je pas als je helemaal aan de verwachtingen van het schoonheidsideaal voldoet, die weer opgelegd wordt door de fashion en cosmetica industrie. En wij geven dit onzekere beeld ook weer door aan de nieuwe generaties. Never ending story tot wij bepalen dat we er mee stoppen. Dat we voor onszelf en onze eigen schoonheid opkomen. It is time for a change, lijkt mij.
Toevoeging: Zeg beter ‘wit’ in plaats van ‘blank’. Wit is net als bruin of zwart een (huids)kleur. Blank betekent ‘leeg’ of ‘niets’ en is dus geen kleur. Door ‘blank’ te zeggen, lijkt het dus alsof iemand geen huidskleur heeft. Zo maak je een onderscheid tussen blanken en niet-blanken. Daarnaast is het een woord uit ons koloniaal verleden. Daar betekende blank ook ‘maagdelijk, onschuldig en rein’.
Daarom is het woord Blank precies goed gekozen. Juist vanuit rein en maagdelijk want dit bepaalt juist dit streven. En als je jezelf deze dingen aandoet, ben je ook leeg of niets. Bovendien is het ook niet meer wit of zwart, maar blank of donker om juist het discriminatiestukje er meer uit te halen. En wat te denken van Sneeuw Witje? Daarnaast vind ik het wel mooi gevonden van jou Anna.
Mijn oma en moeder komen uit het Oude Indie (Indonesie). aldaar was het hip om je snoet wit te maken en een gouden montuur zonder brillenglazen op je neus te zetten. Later bleek echter wel dat het witte (nu wel wit) goedje op de snoet werd gesmeerd als ‘zonnebrand’ creme. Dat enkel de bril als Westerse visie symbool stond. En die westerse bril is de kunstmatige monitor ogen van schoonheidsideaal.
Ik vind het niet helemaal zo gek. Want Blanken of bij de Indianen Witte Mensen werden voor Het Licht aangezien. Dit bleek verlichte praal te zijn, bling bling met dodelijke afloop. Wat we ook zien in de cosmetische industrie. Maar wat te denken van al die arme dieren die er allesbehalve prettig uit komen te zien als proefkonijntjes?
nee, ik draag enkel twee potloodlijntjes bij de ogen en wat wenkbrauw potlood. Nooit anders gedaan ook. Bevalt prima.